Recycling van hout – welke kant moet het op?
donderdag 20 oktober 2022
Na puin vormt afvalhout de grootste fractie in bouw- en sloopafval. Ook breder gezien is afvalhout, wederom na puin, de grootste mono-afvalstroom in Nederland. Jaarlijks komt zo’n 1,5 miljoen ton afvalhout vrij. Naast hout uit bouw- en sloopafval is afvalhout van milieustraten een aanzienlijke stroom. Van al dit hout wordt naar schatting slecht één derde gerecycled. De voornaamste toepassing van afvalhout is brandstof in biomassa centrales. Met de komst van een Circulair Materialenplan ter vervanging van het LAP is het een belangrijke vraag hoe we de keten van afvalhout beter, meer circulair, zouden kunnen inrichten. Dit artikel geeft een voorzet.
Cascadering
In verband met hout en biomassa wordt vaak gesproken over cascadering. Feitelijk is dat niets anders dan wat het principe van de circulaire economie voorschrijft en de afvalhiërarchie komt ook op hetzelfde neer. De centrale boodschap is dat hout zoveel mogelijk als zodanig toegepast moet blijven worden (in een product of als zelfstandig materiaal) en als dat niet meer lukt als materiaal gerecycled moet worden. Er is een nieuwe, nog niet bestaande, stap aan toe te voegen: recycling van de bestanddelen van hout: de moleculen. Deze laatste stap wordt wel aangeduid als bioraffinage.
Voor veel afvalhout wordt de hele cascadering overgeslagen en is de eindbestemming directe verbranding voor energie opwekking. Dat zou echter het laatste moeten komen, als we de cascade volgen komen hergebruik en recycling (en wanneer dit gereed is: bioraffinage) eerst aan bod.
Aanpak voor afvalhout
De ideale (circulaire) situatie bereiken we niet zomaar. Er zijn diverse stappen nodig, zowel in de praktijk als in regelgeving. Wat dit laatste betreft is er een kader nodig dat de cascadering van hout mogelijk maakt. Tegelijkertijd is er in elk van de treden van de cascade nog het nodige werk te verrichten.
Wat dit laatste betreft is het zaak om in eerste instantie hergebruik te bevorderen. Er zijn al sloopbedrijven die zoveel mogelijk hout terugwinnen uit een te slopen object, maar er is nog veel meer mogelijk. Daarvoor is het nodig dat zo’n goede wijze van slopen de norm wordt. Daarvoor is het weer nodig dat sloopbedrijven de tijd en ruimte krijgen om hout zorgvuldig te verwijderen. Daarnaast zal de markt voor hergebruikhout zich verder moeten ontwikkelen. Dat kan bijvoorbeeld doordat dit wordt voorgeschreven in bestekken.
Ook recycling van hout is nog te verbeteren. In de huidige productie van spaanplaat is meer recyclehout in te zetten. Helaas bevindt deze productie zich in het buitenland, maar ook met buitenlandse producenten zijn plannen te smeden. Gelukkig zijn er ook in Nederland initiatieven ontstaan, zoals het voornemen voor een nieuwe fabriek voor pallets gemaakt van recyclehout. Voor recycling is het noodzakelijk dat sortering van afvalhout zich richt op productie van goede kwaliteit. Een betere scheiding van houtkwaliteiten op milieustraten kan daar bijvoorbeeld aan bijdragen.
Bioraffinage van afvalhout is nog geen bestaande vorm van verwerking, maar alles wijst er op dat het er aan komt. Bioraffinage is een breed begrip, er vallen zowel thermische (bijvoorbeeld vergassing, pyrolyse) als niet -thermische processen (bijvoorbeeld hydrolyse processen) onder. Met deze vormen van chemische recycling blijft koolstof voor langere tijd gebonden en uiteraard worden primaire grondstoffen vervangen.
Een circulaire aanpak voor hout lijkt dus simpel: zorg dat de drie geschetste oplossingsrichtingen (de drie treden van de cascade) volop tot ontwikkeling kunnen komen. Daarvoor is een gecoördineerde aanpak nodig. Ontwikkelingen in de markt moeten samengaan met ontwikkelingen in wet- en regelgeving. Per trede zijn weer meerdere acties die ingezet moeten worden, maar ruwweg is wel duidelijk wat er nodig is. Koppen bij elkaar dus en een plan opstellen? Het nieuwe Circulaire Materialenplan zou hier richting aan kunnen geven.
- Recyclen
Op uitnodiging van de Nederlandse sector van thermische reinigers van teerhoudend asfalt (TAG) bracht de heer Diederik Samsom, kabinetschef van Eurocommissaris Frans Timmermans, op 23 juni 2023 een we...
Begin juni vindt de Week van de veiligheid binnen de afvalbranche plaats waarin een veilige werkomgeving centraal staat. Tijdens deze week start een campagne om consumenten en bedrijven te stimuleren ...
Steeds meer plastics worden in Nederland gerecycled. In 2020 ging het om 45% van het ingezamelde plastic afval dat voor recycling werd ingezet. Daarmee zit Nederland ruim boven het Europese gemiddelde...
De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, Stientje Van Veldhoven heeft vandaag de nieuwe matrasrecycling fabriek van RetourMatras in Etten-Leur geopend waarbij ze het belang van duurzame m...
Sponsored content
Partner content
Circulaire Economie
Earth Overshoot Day: hoe gaan we om met onze hulpbronnen?
31 augustus 2023 De exploitatie van de aarde neemt elk jaar toe en er worden meer hulpbronnen verbruikt dan de planeet kan bieden. Earth Overshoot Day benadrukt dit probleem door nauwkeurig de datum te definiëren waarop de jaarlijkse middelen zijn uitgeput. In 2023 was dit op 2 augustus, in Nederland was dit zelfs a... lees meer
Innovaties
Best Beschikbare Techniek
29 augustus 2023 BBT staat voor Best Beschikbare Techniek, of in het Engels: BAT (Best Available Techniques). BBT worden op Europees niveau ontwikkeld op basis van de Richtlijn Industriële Emissies (RIE). Deze richtlijn vereist de geïntegreerde beheersing van grondstoffengebruik en preventie van verontreiniging van ... lees meer