Op weg naar een landelijk akkoord voor versnelde verduurzaming’
dinsdag 5 november 2024
De Samenwerkingsverklaring bouwmaterialenakkoord is sinds kort een feit. Het document wordt gezien als ‘een essentiële stap op weg naar een landelijk akkoord voor versnelde verduurzaming van alle materialen in de bouw’. Op weg naar een volledig circulaire bouweconomie in Nederland.
Vertegenwoordigers van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Economische Zaken en Klimaat (EZK) tekenden onlangs, samen met een grote groep brancheverenigingen en ketenvertegenwoordigers de verklaring. Deze vormt het fundament voor een toekomstig bouwmaterialenakkoord, dat voorziet in afstemming en mogelijk zelfs synergie tussen de ambities, plannen en acties op het gebied van verduurzaming binnen de verschillende bouwmateriaalketens: van baksteen en beton tot en met gips, hout en staal. Om de milieu-impact door bouwen en gebouwen snel, substantieel te verlagen en de Nederlandse bouweconomie volledig circulair te maken, is inzicht in elkaars aspiraties en activiteiten en samenwerking tussen de ketens gevraagd. Thema’s die in het bouwmaterialenakkoord een rol spelen zijn: inzicht in vrijkomende materialen, betrokkenheid van (publieke) opdrachtgevers, handhaving, energie-infrastructuur, verlaging van de transactiekosten, stimuleren van hergebruik en monitoring.
Circulair
Het verduurzamen van de bouw en de bouwmaterialenindustrie is immers belangrijk om te komen tot een volledig circulaire bouweconomie. Bouwbedrijven hebben materiaalvolumes nodig, die bovendien voldoen aan de geldende milieunormen en kwaliteitseisen. Op dit moment keert slechts een klein aandeel van het bouw- en sloopafval in zijn oorspronkelijke vorm terug in de bouw. Daardoor blijft de instroom van primaire grondstoffen hoog. Een goed voorbeeld, is te vinden in de glasbranche. Deze branche heeft – op initiatief van vakgroep Glas van Bouwend Nederland – al ruim twintig jaar een vrijwillig opgezet UPV-systeem. De Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid is een combinatie van regels die ervoor zorgt dat bedrijven die producten maken óók verantwoordelijk zijn voor het inzamelen en hergebruiken van het afval van die producten.
Gedeelde ambities
Begin vorig jaar zijn de eerste contouren van het bouwmaterialenakkoord al geschetst. In de samenwerkingsverklaring hebben het Rijk en marktpartijen nu vastgelegd wat de gedeelde ambities zijn, wat nodig is om de verduurzaming in de verschillende ketens ‘keten-overstijgend’ inzichtelijk te maken en onder welke voorwaarden een algehele versnelling haalbaar is. Elk materiaal of product voor de bouw kent immers zijn eigen keten en elke keten volgt zo zijn eigen route. Met de MilieuPrestatie Gebouwen is er een sturingsmiddel voor circulariteit op gebouwniveau. De MPG wordt binnenkort aangescherpt en uitgebreid naar andere gebouwfuncties. Maar om tot een circulair gebouw te komen, moeten er op materiaalniveau nog grote stappen worden gezet. Bijvoorbeeld op het gebied van materiaalgebonden emissies, milieukosten en grondstoffengebruik. “Inzicht in de uitdagingen en stappen binnen een keten is hiervoor cruciaal”, aldus Ruben Zonnevijlle van het Dutch Green Building Council (DGBC), die het initiërende ministerie van Binnenlandse Zaken heeft geadviseerd bij de totstandkoming van de samenwerkingsverklaring. In de samenwerkingsverklaring is ook gedocumenteerd welke gezamenlijke acties nodig zijn om te komen tot een uitgewerkt bouwmaterialenakkoord. Streven is om het convenant in de zomer 2025 gereed te hebben.
Ondertekenaars
De Samenwerkingsverklaring bouwmaterialenakkoord, ondertekend op 22 mei 2024, wordt ondersteund door: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, Koninklijke Bouwend Nederland, VlakglasRecyclingNederland, Stichting Open, Nederlandse Vereniging Toeleverende Bouwmaterialenindustrie, Techniek Nederland, TKI Bouw en Techniek, Transitieteam Circulaire Bouweconomie, Stichting Circulaire Geveleconomie, Betonakkoord Bouwakkoord Staal, Federatie voor de Metaal- en Elektrotechnische industrie, Bouwen met staal, Betonhuis, Cement&BetonCentrum, Mineral Wool Association, Nederlandse Vereniging van Polyurethaan hardschuim-fabrikanten, Nederlandse Branche Vereniging Gips, Stybenex, Centrum Hout, Vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek, Nederlandse Rubber en Kunststoffen industrie platform bouw, VERAS Sloopaannemers,
Vereniging Afvalbedrijven, BRBS, Branchevereniging Recycling Breken en Sorteren.
- Beleid

Op donderdag 2 november 2023 organiseert de Stichting Arbocatalogus Afvalbranche (StAA) haar jaarlijkse congres. Dit jaar staat dat in het teken van werken met gevaarlijke stoffen. Het congres richt z...
Focus 1

Van LAP3 naar CMP
8 april 2025 Dit jaar moet het Circulair Materialenplan (CMP) het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP3) gaan vervangen. Het ontwerp CMP lag tot medio februari 2025 ter inzage. Iedereen kon tot dat moment op het CMP reageren. Wat houdt het CMP precies is? Kan het de torenhoge ambitie waarmaken om Nederland in 2050 cir... lees meer
Recycling

Nieuwe logistieke oplossing bevordert recycling van sandwichpanelen
8 mei 2025 Jaarlijks wordt er in Nederland meer dan tien miljoen vierkante meter aan sandwichpanelen gebruikt voor bijvoorbeeld de bouw van muren, daken en gevels van gebouwen. Aan het eind van de levensduur, komt dit materiaal als afval vrij. lees meer