In het verleden werden emissies binnen de afvalbranche veelal gereguleerd door middel van het Activiteitenbesluit. Dit is echter na 1 januari 2024 volledig opgegaan in de Omgevingswet. De VRP is bedoeld om risico’s op emissies van ZZS naar het milieu inzichtelijk te maken én te beperken in de gehele keten. Deze verplichting bouwt voort op eerdere emissie-aanpakken, maar is nu vastgelegd in Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) onder artikel 5.23 en 5.24. De aanscherping sluit aan bij de toegenomen aandacht voor ZZS en de ambitie van de overheid om milieubelasting structureel te verminderen. Bedrijven moeten daarom de mogelijkheden inzichtelijk maken om het gebruik van ZZS te vermijden. Als het gebruik niet te vermijden is, dan moeten maatregelen getroffen worden om emissies in de lucht of het water te voorkomen danwel te beperken. ZZS zijn stoffen die schadelijk kunnen zijn voor mens en milieu, zelfs in kleine hoeveelheden. Daarom wil de overheid dat bedrijven die stoffen zo min mogelijk gebruiken of uitstoten. In de afvalbranche is dit lastig. Afval is namelijk vaak een mix van materialen en het is niet altijd duidelijk wat er precies in zit. Daarom is het belangrijk om samen te werken als branche, in plaats van op bedrijfsniveau.

Samen staan we sterker

BRBS Recycling en Embridge zijn een samenwerking gestart om leden te ondersteunen bij deze nieuwe verplichtingen. Er is gewerkt aan een branche-brede VRP. Hierin staan:

• de meeste afvalstromen (Euralcodes) die in onze branche voorkomen;
• de ZZS die daarbij aanwezig kunnen zijn; - bewerkingsstappen en verwerkingsstappen binnen de branche;
• mogelijke maatregelen die getroffen kunnen worden.

Hierbij is het de bedoeling dat we een uniformiteit uitstralen, door eenzelfde VRP richting de Omgevingsdiensten te sturen. Hierin geef je als bedrijf in de bijlagen aan welke afvalstromen met bijbehorende be- en/of verwerkingsstappen binnen het bedrijf van toepassing zijn. Bovendien wordt er – om een eenduidig beeld te creëren – per afvalstroom aangegeven welke maatregelen al genomen worden om de ZZS-emissies zo veel mogelijk te reduceren/ voorkomen. Hiermee is deze branche-VRP een startpunt voor je eigen bedrijf en hoef je niet helemaal zelf opnieuw te beginnen! Ook is er een standaardbrief opgesteld, die alle leden kunnen gebruiken om proactief uitstel aan te vragen of te reageren op het verzoek van de Omgevingsdienst. Deze brief is eenvoudig op te vragen bij BRBS Recycling.

Pilot in samenwerking met IenW en de VA

Om verdere inzichten te verkrijgen, is in januari 2025 een pilot gestart in samenwerking met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en de Vereniging Afvalbedrijven (VA). Deze pilot richt zich op de praktische uitwerking van ZZS-beleid bij bedrijven met een Beperkte SamenstellingsAnalyse (BSA). Hierbij is het BSA een praktische schatting, gebaseerd op bestaande kennis vanuit deze afvalstromen. Hiermee kan ingeschat worden of er mogelijk ZZS in deze stroom aanwezig zijn. De uitkomsten leveren waardevolle input op voor de ontwikkeling van een uniforme, branchegerichte VRP-structuur.

Praktijk als uitgangspunt: hoe werkt een VRP?

Een goed opgesteld VRP brengt de mogelijke aanwezigheid van ZZS in kaart, beschrijft bij welke activiteiten deze mogelijk vrij kunnen komen en beschrijft maatregelen om verspreiding en emissie ervan te voorkomen. Dit wordt uitgewerkt in de hoofstukken van de branche-VRP. Hierbij kan worden gedacht aan de verschillende be- en/of verwerkingstechnieken, die er op een locatie toegepast kunnen worden. Deze kunnen emissie uitdragen aan lucht, water en bodem. Hiervoor hebben veel bedrijven al een hoop maatregelen in werking, om de verspreiding van emissies te reduceren/ tegen te gaan. Het belangrijkste van het VRP is uitleggen wat je doet en waarom je dat doet. Op deze manier is inzichtelijk wat er met de productstromen en emissies gebeurd.

Tot slot

De afvalbranche staat niet alleen voor een wettelijke uitdaging, maar ook voor een kans: het gezamenlijk neerzetten van een werkbare, gedragen en robuuste aanpak. Dankzij de samenwerking binnen BRBS Recycling, met Embridge en andere partners, zetten we stappen naar een aanpak die recht doet aan de praktijk en tegelijkertijd voldoet aan de strengere eisen van vandaag. Het creëren van uniformiteit staat hierbij voorop.

Irene Bouten, Embridge

Aanbevelingen aan leden

BRBS Recycling adviseert leden:

• vraag de standaardbrief op bij het secretariaat voor het aanvragen van uitstel;
• gebruik de branche-VRP als basisdocument en vul deze, eventueel samen met ons, in;
• vul aan waar nodig met bedrijfsspecifieke informatie;
• leg contact of onderhoud contact met de omgevingsdienst over termijnen en verwachtingen.

Er is ruimte voor maatwerk – maar dan moet je wel laten zien dat je ermee bezig bent.

Embridge: ondersteuning bij elke stap

Embridge, adviesbureau voor milieu en gezondheid, heeft ruime ervaring in het opstellen van Vermijdings- en Reductieprogramma’s voor bedrijven in de afvalbranche. Vandaar ook de stap om deze branche-VRP op te stellen. Het Eindhovense bureau neemt het werk graag uit handen en zorgen voor een helder, concreet en goed onderbouwd programma, dat past bij elke praktijk.

Meer informatie of de standaardbrief opvragen? Neem contact op met het secretariaat van BRBS Recycling, via info@brbs.nl of met Embridge: Stephan Kos (stephan@embridge.nl)

• Beleid
• Focus