Nederlands Materialen Observatorium onderzoekt ‘kritieke grondstoffen
donderdag 26 juni 2025
Nederland is afhankelijk van andere landen voor de invoer van zogeheten ‘kritieke grondstoffen’, die nodig zijn voor producten zoals smartphones, zonnepanelen en elektrische auto’s. Onlangs werd het formele startschot gegeven voor het Nederlands Materialen Observatorium (NMO), dat gegevens, informatie en kennis verzamelt, beheert en levert.
Inzicht in aanvoer en beschikbaarheid van kritieke en strategische grondstoffen in Nederland en de Europese Unie (EU) immers is nodig om tijdig risico’s rond leveringszekerheid te signaleren en waar nodig maatregelen te nemen. Vooral het behalen van de doelen voor de energietransitie blijkt afhankelijk van de inzet van technologieën, die gebruik maken van kritieke grondstoffen. Inzicht in de beschikbaarheid van deze grondstoffen is essentieel om de overgang naar een duurzame economie te realiseren. Het ministerie van Economische Zaken heeft TNO daarom gevraagd om het Nederlands Materialen Observatorium (NMO) op te richten. Het NMO geeft invulling geven aan de doelstellingen en eisen die de Nationale Grondstoffenstrategie (NGS) en op Europees niveau de Critical Raw Materials Act (CRMA) stellen op het gebied van onderzoek en informatievoorziening rond kritieke grondstoffen.
Het NMO, ondergebracht bij de Geologische Dienst Nederland (onderdeel van TNO), is een samenwerkingsverband tussen Rijksoverheid, bedrijven en onderzoeksinstellingen in Nederland. Het NMO werkt samen met nationale observatoria van andere landen in Europa.
Leveringszekerheid
Het NMO ontwikkelt, monitort en publiceert relevante indicatoren voor de Nederlandse samenleving, economie en industrie. Dit geeft een beeld van de mogelijke impact van leveringsonderbrekingen binnen ketens, zodat specifiek op Nederland gerichte, risicoanalyses kunnen worden gemaakt. Beleidsmakers en bedrijven kunnen zo beter inspelen op risico's rond leveringszekerheid van kritieke materialen voor Nederland en de EU.
De werkzaamheden van NMO bestaan uit:
- het monitoren van toeleveringsketens en grondstofstromen en een daaraan gekoppeld signaleringsnetwerk;
- het inventariseren van de rol van kritieke grondstoffen in de Nederlandse economie;
- het coördineren van kennisontwikkeling over kritieke grondstoffen in hun (nationale en mondiale), geologische, economische, industriële, en geopolitieke context;
- het delen van kennis over de mogelijke risico's met betrekking tot leveringszekerheid van kritieke materialen met overheidsorganen en spelers in de waardeketen;
- het adviseren om de weerbaarheid en risicoparaatheid van de Nederlandse overheid en bedrijfsleven te versterken.
Uitdagend
Tirza van Daalen, directeur Geologische Dienst Nederland: “De invulling van het NMO sluit direct aan op onze informatie- en adviestaken op andere gebieden gerelateerd aan de ondergrond en grondstoffen. In het NMO komen meerdere kennisgebieden samen, waaronder geologie, kennis van toeleveringsketens en materiaalstromen en kennis van circulariteit van materialen. Dit maakt het NMO een heel diverse en uitdagende taak die goed aansluit bij de kennis en expertise van de GDN.”
- Recycling
Sponsored content
252108617.png){kind=logo}
242731043.png){kind=logo}
Partner content
Circulaire Economie
Branchevereniging Kringloop Nederland: ‘Circulair Materialenplan weinig ambitieus’
27 mei 2025 Begin januari bracht het ministerie van IenW het ontwerp-Circulair Materialenplan (CMP) uit. In een inspraakreactie verwelkomt Branchevereniging Kringloop Nederland (BKN) de nadruk op circulariteit. Tegelijk vindt zij het CMP ‘te weinig ambitieus en te vrijblijvend’. lees meer
Actueel
Materiaalstromen in de bouw en infra
18 april 2023 In vervolg op het in januari 2020 verschenen rapport “Materiaalstromen, milieu-impact en energieverbruik in de woning- en utiliteitsbouw” is in 2022 aanvullend de GWW in kaart gebracht. De studie is uitgevoerd door EIB, Metabolic en SGS Search. Resultaat is een kwantitatieve schets van de materiaals... lees meer