Al is de ambitie nog zo hoog, de realiteit achterhaalt ‘m wel
donderdag 15 december 2022
Bijna elke dag worden we er aan herinnerd dat het niet goed gaat: klimaat, stikstof, luchtkwaliteit, waterkwaliteit, etc. We hebben nog steeds het beeld van onszelf als ’n duurzaam land, een leider in de energietransitie. In realiteit, zijn we vooral kampioen geworden in het opslaan van koolstof in dikke stapels rapporten.
Rapporten die elke keer weer de urgentie benadrukken, maar dan toch geen aanleiding geven in Den Haag of de bestuurskamers van menig onderneming om iets met deze urgentie te doen. Rapporten die elke keer weer ambitieuzere doelen formuleren, maar die niet leiden tot meer actie.
Als één ding duidelijk wordt door alle economische, ecologische, en geopolitieke ontwikkelingen is dat je eigenlijk niet snel genoeg kan gaan in de transitie naar een duurzame samenleving. Het gebrek aan actie om onze woningvoorraad te verduurzamen leidt tot grote schade bij vele huishoudens in Nederland, waar de overheid nu wel kapitalen uitgeeft voor een niet duurzame paniekaanpak. Het korte-termijn marktdenken leidt tot grote vertragingen in de aanpassing van onze energie-infrastructuur en daar is de ACM zelfs trots op.
De oorlog in Oekraïne heeft acuut een streep gehaald door de ambities van ons fossiele landje om met gas van grote vriend Rusland de “gasrotonde” van Europa te worden. Het stikstof-probleem is onder druk van de landbouwlobby door de politiek tientallen jaren vooruit geschoven, maar leidt nu op een cruciaal moment tot brede nationale problemen voor zowel de natuur, ons welzijn, als de transitie naar een duurzame economie. De rekeningen van luchtige ambities en stapels rapporten stapelen zich op, terwijl de realiteit ons links en rechts inhaalt.
Dit moet anders voor de grondstoffentransitie. Maar ook hier zien we veel mooie doelen voor 2030 en 2050 en rapporten. De Integrale Circulaire Economie Rapportage (ICER) laat zien dat we eigenlijk niet eens vertrokken zijn om die doelstellingen te halen, ondanks dat we onszelf ook zien als een leider in de circulaire economie. In de kabinetsbegrotingen worden “miljoenen” (lees: een druppel op een gloeiende plaat) vrijgemaakt voor een transitie, die in werkelijkheid de kern van onze samenleving betreft. Ook het recente SER-rapport over de grondstoffentransitie is weer een reality check. Dit rapport benadrukt niet alleen het integrale belang van de grondstoffentransitie voor de toekomst van ons land, maar laat zien dat we zonder ook de klimaatdoelen niet halen.
Materialen en producten zijn essentieel in een samenleving. Na 40 jaar onbesuisde groei lopen we tegen de grenzen aan. Als we iets kunnen leren uit alle dossiers is het wel dat we eigenlijk niet te snel kunnen zijn in de transitie. Problemen vooruit schuiven leidt onherroepelijk tot nog grotere problemen met hogere kosten. We moeten nu serieus aan de slag om zoveel mogelijk materialen zo lang en nuttig mogelijk in onze samenleving te behouden. We moeten op de fundering van recycling een circulaire samenleving bouwen. Een aantal van de leden van BRBS Recycling zijn hier al druk mee bezig. Hergebruik van bouwproducten en elektronica zijn voorbeelden van de stappen op hogere treden van de R-ladder waarover we in BEwerken al hebben gelezen en er zijn leden op weg om klimaatneutraal te recyclen. Deze voorbeelden moeten we samen snel volgen. De grondstoffentransitie moet in de versnelling, niet in rapporten en ambities, maar op de grond. Nu hebben we nog vrijheden om dit te doen, voordat een crisis ons dwingt tot dure en inefficiënte maatregelen. Laat BRBS Recycling het voortouw in nemen en de innovatieve bedrijven die alle kansen van de hele R-ladder benutten te ondersteunen zodat deze het tempo van de transitie bepalen. Alleen dan worden onze ambities misschien ’n keertje niet ingehaald door de realiteit.
Foto door: Marc Wallican
- Recycling
Focus 1

Marktonderzoeksbureau Buildsight komt met monitor ‘biobased bouwen’
31 januari 2025 Marktonderzoeksbureau Buildsight heeft een monitor ontwikkeld om de toepassing van biobased producten in de bouw te meten. In 2030 moet dertig procent van het materiaalgebruik in de bouw biobased zijn. Dit doel is vastgelegd in de Nationale Aanpak Biobased Bouwen (NABB). lees meer
Focus 4

Nieuwe Europese richtlijn energieprestatie van gebouwen EPBD IV
14 januari 2025 In 2050 moeten alle gebouwen emissievrij zijn. Gebouweigenaren en -gebruikers moeten de komende jaren belangrijke beslissingen nemen om aan de nieuwe normen van de Energy Performance of Buildings Directive (EPBDrichtlijn) te voldoen. lees meer