En omdat een 25 jarig jubileum doorgaans als een zilveren jubileum wordt bestempeld, doen we dat in dit geval dan ook maar. Niet geheel toevallig is er een spreekwoord dat zegt: ‘spreken is zilver, zwijgen is goud’. Het is een oud-Nederlands gezegde met de betekenis dat het soms goed is om ergens niet over te praten, om de dingen voor jezelf te houden. Niet iedereen heeft altijd de behoefte om te luisteren naar wat je zegt en zeker niet op bepaalde momenten. Soms is niets zeggen beter dan iets doms zeggen. Alleen houden we ook vaak op het verkeerde moment onze mond. BEwerken houdt zijn mond niet en houdt niets voor zichzelf. In dit laatste artikel over 25 jaar BEwerken hebben we een selectie gemaakt van ontwikkelingen uit de afgelopen jaren, die van grote betekenis zijn geweest voor de branche.

Geen vooruitgang zonder ambitie!
(jaargang 13, nr. 4-december 2012)

Een interview met drs. Ron Peters, directeur van de VOBN, de branchevereniging voor betonmortelfabrikanten: “Beton leent zich bij uitstek om deze duurzame ambities te realiseren. Het meer dan 2000 jaar oude Pantheon in Rome vormt daarvoor een tastbaar bewijs.” Maar de lat ligt sindsdien wel wat hoger. Vandaar dat hij de leden wil uitdagen geen genoegen te nemen met de tot nu toe behaalde resultaten op het gebied van duurzaamheid. Geen vooruitgang zonder ambitie, zogezegd. In de bouw krijgt cradle-to-cradle steeds meer voet aan de grond. Bij de meest ultieme variant zijn bouwwerken volledig recyclebaar. Peters: “Voor het leeuwendeel is dat nog toekomstmuziek. Maar het geeft wel de weg aan, die wij moeten gaan. Als branchevereniging rekenen wij het nadrukkelijk tot onze taak de markt daar naartoe te brengen. Buiten kijf staat de duurzaamheid van het product. Zoals gezegd kunnen we wat dat aspect aan gaat bogen op meer dan 2000 jaar geschiedenis.” De verschillende mengsels, die vandaag de dag op specificatie van afnemers worden samengesteld, zijn dan ook zonder meer ‘duurzaam’ te noemen, aldus Peters. “Maar geen vooruitgang zonder ambitie. De lat is, gegeven de diversiteit aan toepassingen, wellicht nog hoger te leggen. Voorbeelden daarvan zijn onze inspanningen om grind te vervangen door betongranulaat, ons voornemen om in 2013 tenminste vijf procent van het toeslagmateriaal uit secundaire grondstoffen te laten bestaan en het reduceren van broeikasgassen.” Wat het reduceren van de broeikasgassen betreft, ziet de VOBN in het toepassen van betongranulaat als grindvervanger een welkome handreiking. Peters: “Uit onderzoek blijkt dat die CO₂- en NOx-reductie substantieel is te noemen. Zo kan bijvoorbeeld door de toepassing van recyclinggranulaat, in plaats van grind, interessante hoeveelheden CO₂ -emissie worden bespaard. Maar dat gegeven is vanzelfsprekend wel gebaseerd op de meest gunstige parameters. De eerlijkheid gebiedt te erkennen dat beschikbaarheid en transportafstanden bij de uiteindelijke afweging een essentiële rol spelen. Daarnaast willen wij betongranulaat zo hoogwaardig mogelijk in te zetten. Ook dat is duurzaamheid!”

Geduld van pioniers circulaire economie op proef gesteld
(jaargang 14, nr. 4-december 2013)

Bij een circulaire economie staat het hergebruik van producten en grondstoffen centraal. Nederland mag dan internationaal gezien voorop lopen bij het recyclen en verwerken van afval, maar de markt voor groene producten is nog altijd klein. Een groene groeistrategie zou voor een impuls zorg moeten dragen. Geldt dit ook voor hoogwaardiger hergebruik van steenachtige materialen? In het vorige decennium had iedereen de mond vol van cradle-to-cradle. Theo Pouw, de grondlegger van de Theo Pouw Groep` levert al jaren het bewijs dat grond- en bouwstoffen eindeloos zijn her te gebruiken. “Vanuit onze sector gezien denk ik dan: ‘oude wijn in nieuwe zakken’. Is er al die tijd ook maar iets veranderd? Om daadwerkelijk stappen te zetten, moet de maatschappij zich aanpassen. Zolang er tegenstrijdige belangen in het spel zijn, zie ik dat echter nog niet gebeuren.” Bij die stappen voorwaarts heeft BRBS Recycling een belangrijke rol gespeeld. Lange tijd leek de betonsector terughoudend, omdat de kwaliteit van het betongranulaat te wensen over zou laten. Met de komst van de BRL is dit probleem getackeld. Vervolgens was het de leveringszekerheid die parten dreigde te spelen. Ook dat is inmiddels geen issue meer. En dan steekt vervolgens de concurrentiekracht als probleem de kop op. Komt ook hiervoor een oplossing?

Recyclingsector inspiratie voor velen
(jaargang 17, nr. 4-december 2016)

“Iedereen heeft de mond vol van een circulaire economie. BRBS Recycling en in haar kielzog de leden, brengen dit eigenlijk gewoon al in de praktijk, aldus Cees Oudshoorn, de nieuwe directeur van VNO-NCW. “Daar kunnen jullie echt trots op zijn; daarmee zijn jullie een inspiratie voor veel andere sectoren denk ik. Net als dat ‘zonder transport alles stilstaat’, zoals een gevleugelde uitspraak luidt, zijn we nergens zonder sorteerders en een duurzaam management van grondstoffen. Alles begint met grondstof en jullie weten dat als geen ander.” Tips voor de sector wil Oudshoorn de branchevereniging en haar leden niet onthouden. “De overheid wil dat de samenleving duurzamer omgaat met materialen. Zij wil daarvoor mogelijk een akkoord sluiten met het bedrijfsleven. Ik zie hier kansen voor onze bedrijven. Van belang is dat we het in de grondstoffenketen eens worden over een goede aanpak. Zoek elkaar daarom op, is mijn advies, zodat we met een eensgezind plan komen. VNO-NCW wil een coördinerende rol vervullen om dat voor elkaar te krijgen.” ‘Het nooit ingewikkelder maken dan dat het is’, is het credo van Oudshoorn. “Een circulaire economie is een economie waarin grondstoffen en materialen zo lang mogelijk gebruikt worden. We zijn daarin als Nederland nu al koploper. Ik geloof dat jullie leden samen zelfs al meer dan negentig procent van het Nederlandse sloopafval, en deels ook droog bedrijfsafval, verwerken tot waardevolle grondstoffen. Dat is een prestatie van formaat.” Tegelijkertijd moeten volgens Oudshoorn tal van sectoren nog slagen maken. “Dit is nodig, want wij hebben elkaar nodig om te voorkomen dat grondstoffen op raken, omdat de wereldbevolking groeit en de welvaart toeneemt. Kortom; we zijn er druk mee bezig, maar het moet werkbaar zijn voor ondernemers (groot en klein) en het mag niet leiden tot regelzucht.”

Financiële zekerheid: geest uit het verleden
(jaargang 22, nr. 2-juni 2021)

De overheid wil de inwerkingtreding van de Omgevingswet aangrijpen voor een uitbreiding van het instrument financiële zekerheid. Het is de bedoeling dat het bevoegd gezag afvalverwerkende bedrijven kan verplichten financiële zekerheid te stellen. Bedrijven worden dan – kort gezegd – verplicht om voldoende middelen te hebben om de vergunningvoorschriften na te komen of om eventuele aansprakelijkheid voor milieuschade af te dekken. Dit instrument is niet nieuw voor de afvalbranche. Integendeel; het is een geest uit het (vrij recente) verleden. In 2003 werd het instrument financiële zekerheid namelijk al eens eerder geïntroduceerd voor de afvalbranche, via het Besluit financiële zekerheid milieubeheer (Befize).vHet doel daarvan was tweeledig. Het moest voorkomen dat het milieu werd aangetast en het zou moeten waarborgen dat het milieu feitelijk werd hersteld. Door de veroorzaker welteverstaan. Zodat niet de overheid of een derde met de schade bleef zitten, omdat de veroorzaker niet in staat was de schade te vergoeden. Dit laatste was ingegeven door het principe ‘de vervuiler betaalt’.

Hoewel ‘de vervuiler betaalt’ een breed gedragen principe was (en is), werd het Befize toch al vrij snel weer afgeschaft. Op 18 maart 2008 overwoog de Tweede Kamer in een breed – onder meer door VVD, CDA, ChristenUnie en D66 – gesteunde motie. De werkgroep Financiële Zekerheid Afvalbedrijven, die was gevraagd om advies – en waarin zowel de overheid als het bedrijfsleven was vertegenwoordigd – heeft erop gewezen dat er in de Quick Scan vooral lijkt te zijn gefocust op sloopbedrijven (asbestverwijderaars/-verwerkers), co-vergisters en mestvergisters. Bedrijven dus die niet representatief zijn voor de hele afvalbranche. Dit was een van de redenen waarom de werkgroep heeft aangedrongen op een (meer) gerichte aanpak van risicobedrijven. De werkgroep heeft meer aanbevelingen gedaan. Veel van de aanbevelingen zijn echter niet (kenbaar) in de afwegingen betrokken. Hier heeft ook het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) op gewezen in haar advies van 7 januari 2021 naar aanleiding van de consultatieversie. Eindoordeel van het ATR: de wijziging niet indienen.

Prikkelen

Ik kan mij voorstellen dat deze korte bloemlezing, met nog steeds actuele dossiers, uw interesse heeft geprikkeld. Alle exemplaren van BEwerken, gepubliceerd vanaf januari 2009, zijn terug te vinden op onze website www.brbs.nl. Voor inzage in oudere artikelen kunt u ons via de redactie benaderen. Vanaf de maart-editie van BEwerken (nr. 101) gaan we gewoon weer verder met nieuwe artikelen en actualiteiten. Voor nu veel leesplezier!

Otto Friebel
Directeur BRBS Recycling

• Focus 1
• Recycling
• Focus