Europa moet nog flink aan de slag
donderdag 2 juni 2022
Binnenkort start een openbare raadpleging (public consultation) betreffende de Kaderrichtlijn Afvalstoffen (KRA). De KRA stamt uit 2008 en is in 2018 gereviseerd. Het is nu een mooi moment om eens stil te staan bij wat de KRA zoals zegt over bouw- en sloopafval (BSA) en waar dat toe heeft geleid. Een kort overzicht.
KRA zet in op recycling (of niet?)
In 2008 is een doelstelling geformuleerd voor BSA. Per 2020 moet in elke lidstaat hergebruik, recycling en andere nuttige toepassing zijn verhoogd tot minimaal 70 gewichtsprocent. Nuttige toepassing mag ook inhouden het toepassen voor opvulling (“backfilling”). Al snel werd duidelijk dat diverse lidstaten vooral willen inzetten op “opvulling”. Naar aanleiding van discussies is in de revisie van 2018 het begrip opvulling gedefinieerd. Ook is en passant een definitie opgenomen van BSA, deze bleek nog te missen. De revisie is niet gebruikt om de doelstelling aan te passen, wel wordt de Commissie opgeroepen om uiterlijk in 2024 nieuwe doelstellingen te overwegen voor BSA én voor specifieke materialen daarin. In de revisie van 2018 is verder opgenomen dat lidstaten sorteersystemen dienen op te zetten voor BSA.
Al met al lijkt de KRA nu dus goed in te zetten op recycling, maar tussen de regels door lezend valt daar wel wat op aan te merken. Met name het punt van “opvullen” levert veel discussie op. Opvullen kan een vorm van nuttige toepassing zijn, maar als daarvoor onbewerkt BSA wordt ingezet kan men zich afvragen of dat ook echt zo is.
Stand van zaken in Europa
Hier zou het mooi zijn een plaatje te presenteren met de gegevens over BSA in Europa. Dat plaatje is er echter helaas niet. Hoewel lidstaten verplicht zijn te rapporteren over BSA wordt algemeen aangenomen dat de cijfers die er zijn niet erg betrouwbaar zijn (enkele uitzonderingen zoals Nederland daargelaten). De gegevens die er zijn laten overigens zien dat alle lidstaten al aan de 70% doelstelling voldoen. Opmerkelijk daarbij is dat daar nogal onverwachte resultaten bij zitten, zo blijken er lidstaten te zijn met goede recyclingcijfers terwijl niet goed bekend is dat er recycling plaatsvindt.
Op basis van wat we wel weten mag getwijfeld worden aan de bestaande gegevens. Uit gegevens van de FIR volgt dat in lidstaten waar zij representatie heeft, het gemiddelde recyclingpercentage rond 55% of iets hoger zit. Lidstaten waar FIR representatie heeft vertegenwoordigen zo’n 60% van alle inwoners van de EU. Er is een sterk vermoeden dat in veel van de overige lidstaten er amper recycling van BSA plaatsvindt.
Maar ook in landen die zijn aangesloten bij de FIR is recycling geen vanzelfsprekendheid. Een recent rapport van het Ierse agentschap EPA laat bijvoorbeeld zien dat BSA (zelfs gemengd BSA) vooral wordt gebruikt om op te vullen. Maar ook in een land als Zweden is recycling van BSA nog bepaald geen succes.
Kans voor Europa
Met de aanstaande revisie van de KRA is er een kans om verbeteringen in te zetten. Daarvoor is het in ieder geval nodig om de term “opvulling” kwijt te raken, maar ook op andere wijzen kan goed management van BSA gestalte gegeven worden. Daarvoor is het nodig dat de goede elementen in de aanpak van lidstaten zoals Nederland goed bestudeerd worden en essentiële punten in de regelgeving terecht komen. In ieder geval zal de statistiek van BSA als eerste moeten verbeteren, bijvoorbeeld door nadere eisen te stellen aan de wijze van registratie in een land.
Het aanscherpen van de doelstelling is daarnaast een maatregel die impact zal hebben, zeker wanneer de registratie van BSA beter op orde is. Op dit moment loopt een studie bij de Commissie die inzicht moet geven voor welke fracties een doelstelling zinvol is. Gezien de grote omvang is het voor de hand liggend dat er in ieder geval een doelstelling zou moeten komen voor inert BSA. Wanneer daarvoor een eis wordt gesteld is een overall percentage van 70% recycling in heel Europa goed haalbaar.
- Recycling
Actueel
Materiaalstromen in de bouw en infra
18 april 2023 In vervolg op het in januari 2020 verschenen rapport “Materiaalstromen, milieu-impact en energieverbruik in de woning- en utiliteitsbouw” is in 2022 aanvullend de GWW in kaart gebracht. De studie is uitgevoerd door EIB, Metabolic en SGS Search. Resultaat is een kwantitatieve schets van de materiaals... lees meer
Legal
Niet-genormeerde stoffen in erkende kwaliteitsverklaring
18 juni 2024 De Omgevingswet heeft voor bouwstoffen, net als voor grond en baggerspecie, de milieuverklaring bodemkwaliteit geïntroduceerd. De milieuverklaring bodemkwaliteit (MVB) voor bouwstoffen wordt door de producent of leverancier van een bouwstof verstrekt bij de levering van de bouwstoffen. lees meer