We use cookies from third party services for marketing activities and to offer you a better experience. Read about how we use cookies and how you can control them by clicking "Privacy Preferences".

Privacy Preferences

When you visit any website, it may store or retrieve information through your browser, usually in the form of cookies. Since we respect your right to privacy, you can choose not to permit data collection from certain types of services. However, not allowing these services may impact your experience.

  • Privacy Policy
    When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.
    REQUIRED
  • Content Delivery Network
    These cookies enable the website to provide enhanced functionality and personalization. They may be set by us or by third party providers whose services we have added to our pages. If you do not allow these cookies then some or all of these services may not function properly.
    REQUIRED
  • Functional (Your preferences for this site)
    Functionality cookies allow websites to remember the user's site preferences and choices they make on the site including username, region, and language. This allows the website to provide personalized features like local news stories and weather if you share your location. They are anonymous and don't track browsing activity across other websites. Functionality cookies can include first party, third party, persistent or session cookies.
  • Statistics (Info on how we can get better)
    These cookies allow us to count visits and traffic sources so we can measure and improve the performance of our site. They help us to know which pages are the most and least popular and see how visitors move around the site, which helps us optimize your experience. All information these cookies collect is aggregated and therefore anonymous. If you do not allow these cookies we will not be able to use your data in this way.
  • Marketing (Advertisement Delivery Network)
    These cookies may be set through our site by our advertising partners. They may be used by those companies to build a profile of your interests and show you relevant adverts on other sites. They do not store directly personal information but are based on uniquely identifying your browser and internet device. If you do not allow these cookies, you will experience less targeted advertising.

Privacy policy

Betekenis van de MKI als meetlat en stimulans

donderdag 30 mei 2024

Op het recyclingsymposium op 21 november 2023 mocht Edwin van der Wel, als lid van het transitieteam circulaire bouweconomie, deelnemen aan de paneldiscussie. Tevoren had hij een stelling ingestuurd over hoogwaardige recycling en hergebruik. Tijdens het gesprek ging hij ook in op de MKI (milieukosten indicator) als inkoopinstrument bij onder meer RWS. Daarop licht hij graag nog iets meer toe.

Delen

Circulariteit is geen doel op zich. Dit is de visie van het transitieteam circulaire bouweconomie, die ook terugkomt in het Nationaal Programma voor Circulaire Economie. Circulariteit is een middel om verschillende doelen te bereiken: CO2-reductie, biodiversiteit, schoon milieu en grondstoffenzekerheid. Je zou kunnen stellen dat we met circulariteit duurzaamheidsdoelen willen bereiken, zowel voor een duurzame leefomgeving als voor de economie. MKI is een meetlat die een groot aantal milieubelastende duurzaamheidsfactoren samenvat in één getal: de milieukostenindicator. In de visie van het transitieteam circulaire bouweconomie is de MKI de beste (hoewel nog lang niet perfecte) maat die we op dit moment hebben om duurzaamheid eenduidig meetbaar te maken.

Terugblik

MKI als inkoopinstrument in de GWW is ontwikkeld door Rijkswaterstaat. Meer dan tien jaar geleden is RWS begonnen het ook toe te passen in aanlegprojecten. Inmiddels wordt het door steeds meer partijen in de sector gebruikt. Aannemers en producenten worden uitgedaagd om tot duurzamere ontwerpen en producten te komen.

Recent is een door Copper8 en Witteveen en Bos in opdracht van Rijkswaterstaat een evaluatie ‘Inkopen met MKI in de GWW’ uitgevoerd Evaluatie ‘Inkopen met MKI in de GWW’ | Circulaire Bouweconomie. Hierbij is zowel gekeken naar de toepassing van MKI als eis, als naar de toepassing als gunningcriterium (BPKV). De belangrijkste sterktes van inkopen met de MKI zijn de brede toepassing in de sector en het stellen van vergelijkbare eisen.

De onderzoekers zien de ontwikkeling van standaardeisen, die vrijwillig door een groeiende groep opdrachtgevers wordt toegepast, als een succesfactor en zo bijdragen aan harmonisatie. Vanuit het transitieteam circulaire bouweconomie is de Staatssecretaris geadviseerd de toepassing van de MKI in de GWW sector minder vrijblijvend te maken. De standaardeisen kunnen daarvoor een goed begin zijn. Aan een vertaling naar een MPG voor de GWW wordt niet gedacht, omdat de GWW werken zich minder gemakkelijk laten vertalen naar een MKI per vierkante meter per jaar.

MKI, DuboCalc, LCA, NMD, EPD, CPR, PCR Wie weleens van MKI heeft gehoord in de GWW, heeft ook weleens van DuBoCalc gehoord en wellicht ook van een aantal DLA’s (drie letterafkortingen):

  • LCA: dat staat voor levenscyclusanalyse. LCA’s zijn de basis voor berekeningen die uiteindelijk uit DuBoCalc komen. LCA’s worden opgesteld voor bouwproducten en materialen volgens de Nederlandse bepalingsmethode, die is gebaseerd op de Europese norm EN-15804.
  • NMD: de stichting NMD (Nationale Milieu Database) beheert de database met LCA’s voor bouwproducten. Zowel voor de BenU als de GWW sector. NMD beheert ook de bepalingsmethode en toetst rekeninstrumenten als DuBoCalc op conformiteit met de bepalingsmethode
  • EPD: een getoetste LCA voor een bouwproduct kan tevens gelden als EPD, een Environmental Product Declaration, die ook elders in Europa kan gelden voor de CE markering
  • De basis voor EPD’s ligt in de Europese CPR: de Construction Products Regulation ofwel de Europese Bouwproducten Verordening. Voor de CPR is de Europese Commissie inmiddels in een vergevorderd stadium om deze aan te passen, waardoor (onder meer) milieu en duurzaamheid onder de CEmarkering worden gebracht. Door de EPD te combineren met een monetaire weegset, ontstaat een milieuprofiel waarmee DuBOCalc gevoed kan worden
  • Internationaal en nationaal kunnen door branches zogeheten c-PCR-en worden opgesteld: Product Category Rules. Ze worden gebruikt ter aanvulling van de bijvoorbeeld rekenregels, scenario’s en EPD-inhoud.

RWS is voornamelijk geïnteresseerd in MKIwaarden op Bouwwerkniveau en milieuprofielen, waar dus ook projectspecifieke verwerking van producten is opgenomen. In de afbeelding is de route van LCA’s naar MKI berekening verbeeld.

Een half volle fles is ook half leeg

Hierboven heb ik al aangegeven dat de MKI nog geen perfecte duurzaamheidsmeetlat is. Hoewel het aantal effectcategorieën, dat moet worden meegenomen in een LCA, wordt uitgebreid naar negentien, zijn bepaalde milieu effecten moeilijk mee te nemen in een LCA. Met name die op biodiversiteit. Ook is de beschouwing van grondstoffenschaarste nog beperkt tot een klein aantal metalen.

Daarnaast is het nog lastig gebleken om circulaire maatregelen goed te laten landen in de bepalingsmethode. Een hoge mate van herbruikbaarheid of een losmaakbaar ontwerp leidt nog niet automatisch tot een lagere MKI. Wie een duurzaam project wil realiseren, kan dus nog niet blind varen op de MKI. Als zoveel instrumenten, moet ook de MKI worden toegepast met gezond verstand en kennis van de mogelijkheden en beperkingen.

Wat kan de branche zelf doen? Circulariteit is dus een middel om duurzaamheidsdoelen te bereiken, waarbij opdrachtgevers de MKI kunnen gebruiken als meetlat en stimulans voor duurzaamheid in de projecten. De branche (of een kopgroep daarbinnen) heeft daarnaast ook zelf mogelijkheden om het duurzaamheidsniveau te verhogen. Ook daarvoor zijn er weer wat DLA’s:

  • BRL’s: beoordelingsrichtlijnen kunnen een goed middel zijn om in de markt een bodem te leggen in het kwaliteitsniveau, ook als het gaat om duurzaamheid
  • UPV: Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid is een middel waarmee het Ministerie in een keten eisen voor circulariteit kan vastleggen. Dat gebeurt doorgaans tenminste in overleg en niet zelden op initiatief van de branche die het betreft
  • CMP: het Circulair Materialen Plan is de circulaire opvolger van LAP-3. Net als het LAP legt het voor materiaalstromen een bodem in de markt met minimum standaarden, die vervolgens doorwerken in onder andere de vergunningverlening. Het CMP is nu in de maak, inbreng vanuit de branche met kennis is altijd welkom
  • En terugkomend bij de MKI: met PCR’s, Product Category Rules kan een branche de wijze waarop EPD’s worden ingevuld aanscherpen en verduidelijken, waardoor eenduidigheid en een meer gelijk speelveld kan worden gecreëerd

 

  • Circulaire Economie
  • Recyclen
Gerelateerde artikelen
Circulair_Slopen
Bedrijfsleven slaat handen ineen voor een circulaire economie

“Wat we nodig hebben, zijn heldere doelen, de vraag naar circulaire producten en materialen en een stabiel beleid. Dan is het voor ondernemers mogelijk om meer circulaire verdienmodellen te realiseren...

Foto_Geveleconomie
Rijksoverheid onderstreept belang van een Circulaire Geveleconomie

Demissionair minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken en demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat hebben onlangs het Akkoord Circulaire Geveleconomie ondert...

natural-pavilion
TNO en Startblock over circulair bouwen: ‘In Holland groeit een huis’

Tot 2030 moeten er in Nederland zo’n 900.000 woningen worden gebouwd. Maar hoe krijg je die enorme woningbouwopgave voor elkaar, zonder de CO2- en stikstofnormen te overschrijden? Woningen van biobase...

circulaireeconomie
Koningin Máxima: ‘We moeten nu vaart maken en opschalen’

Onlangs vond weer de jaarlijkse Nationale Conferentie Circulaire Economie plaats. Thema dit jaar was ‘Van goed begin naar booming business’. De editie in Nijmegen stond dan ook in het teken van opscha...

GP_Groot_WEB
GP Groot neemt vierde circulair sloopcertificaat in ontvangst

GP Groot circulair slopen heeft onlangs voor de vierde keer een circulair sloopcertificaat in ontvangst genomen. Het certificaat, uitgegeven door certificeringsinstantie Normec Certification en Sticht...

Biobased01
Biobased woningen in Mierlo zeer gewild

Een primeur. In het Brabantse Mierlo wordt hard gewerkt aan de bouw van zestien zogeheten biobased woningen. Dit zijn houten huizen, bedoeld voor de sociale woningbouw. Bijzonder is dat ze na pakweg z...

FOTO_web
Nieuwe Duitse eisen voor gebruik secundaire bouwmaterialen

Duitsland produceert jaarlijks ongeveer 260 miljoen ton minerale afvalstoffen. Het gebruik van deze materialen heeft zich door de jaren heen bewezen in de bouw. De vraag of secundaire bouwstoffen mili...

IJsselhallen_Zwolle_WEB
Maximaal hergebruik in nieuwe stadsbuurt

De gemeente Zwolle laat een groot deel van de IJsselhallen aan de Rieteweg slopen. Met dit werk maakt Zwolle tussen het Centraal Station, de snelweg A28 en de binnenstad ruimte voor de bouw van de Nie...

Vloeren
CISUFLO: Verbetering circulariteit binnen Europese vloerensector

Binnen de Europese vloerensector wordt naar schatting slechts vijf procent gerecycled. Hoewel er initiatieven zijn op het gebied van terugwinning en hergebruik van materiaal, is downcycling nog de gan...

Seijbel-Photography-5968
Grondstoffenplein een ‘blijver’ op vakbeurs Recycling

“Op het Grondstoffenplein, dat centraal was gesitueerd op de beursvloer, konden leden en donateurs van VERAS, Water Alliance en BRBS Recycling laten zien wat de mogelijkheden zijn van hergebruik en he...

BEwerken ONLINE
Tweede Kans als dé Kans

De transitie naar een circulaire economie vraagt ons als samenleving en branche om onze relatie met materialen opnieuw uit te vinden. Dit vergt innovatie om op een duurzamere wijze met producten en ma...

BEwerken ONLINE
Markt voor circulaire producten groeit

Circulair slopen, beter gezegd het demonteren van te amoveren objecten, wint steeds meer terrein. Voor de vrijkomende materialen is, met name onder particulieren, veel belangstelling. Maar inmiddels n...

BEwerken ONLINE
Recyclinggranulaat: een betrouwbare grondstof

Beton wordt in Nederland al decennialang gerecycled. Aanvankelijk was het recyclen een oplossing voor het betonafval, maar tegenwoordig een ‘must’ in het kader van de transitie naar een circulaire eco...

BEwerken ONLINE
Kunstgrasvelden recyclen tot hoogwaardige nieuwe producten

De nieuwe fabriek van GBN-AGR voor het recyclen van kunstgrassportvelden is inmiddels volledig operationeel. Vlak voor de zomer werd gestart met de verwerking van velden die dit jaar het einde van hun...

Prezero.02
Ondernemerschap cruciaal voor de circulaire economie

“Als we praten over de circulaire economie dan praten we, gek genoeg, vooral over afvalbeleid en niet over duurzaamheidsbeleid. Maar dit afvalbeleid staat al wel en stevig ook. Om de circulaire econom...

Green_Collective_WEB
Gezamenlijke inzameling bedrijfsafval bespaart 853.823 kilometers

Op 11 september 2023 vierden recyclers Renewi en PreZero de vijfjarige samenwerking in Green Collective. Vijf jaar geleden gestart als een white label initiatief in Gouda en inmiddels is het white lab...

Doolhof van vergunningen
De CEO - Circulaire Economie Oproep

BRBS Recycling steunt de oproep van Natuur & Milieu en VNO-NCW aan de Tweede Kamer om te kiezen voor een Circulaire Economie in Nederland.

Circulaire economie NPCE
Maatregel tot verplicht retour nemen van recyclaat binnen een circulaire UPV

Sorteerders en recyclers van afvalstoffen vallend onder een UPV zien mogelijkheden tot het volledig sluiten van de keten en het voorkomen van verlies van waardevolle grondstoffen. Zij roepen dan ook o...

7R Model
Circulair is echt een uitdaging

Marijn Bijleveld is senior onderzoeker en themaleider Grondstofketens bij onderzoeksbureau CE Delft. In die hoedanigheid werkt ze onder meer aan verduurzamingsvraagstukken rond grondstoffen en product...

Foto Recyclingsymposium Seijbel
Circulaire Transitie: Inzichten uit het 11e Recyclingsymposium

Wist u dat de bouw en sloop verantwoordelijk zijn voor de helft van het afval in Nederland, waarvan het grootste deel terugkeert als hernieuwbare grondstof? Met deze vraag opende dagvoorzitter Harry D...

Asfalteren_Almere_Roof2Road_small
CO2-arm beton voortaan standaard voor grote vastgoedontwikkelaars en bouwers Elf grote vastgoedontwikkelaars, bouwbedrijven en zogeheten techniek, bouw en infra-ondernemingen ga...

Bouwafval
Herziene EVOA vanaf 2026 Grensoverschrijdend afvaltransport is onderworpen aan de regels van de Europese Verordening Overbren...

Recyclingsymposium.02
Recyclingsymposium 2024: Ruimte voor de Circulaire Economie ‘Wie neemt de verantwoordelijkheid?!’ Is zowel de vraag als een oproep richting onze maatschappij en...

Prezero.02
Ondernemerschap cruciaal voor de circulaire economie “Als we praten over de circulaire economie dan praten we, gek genoeg, vooral over afvalbeleid en nie...

Circulair_Slopen
Bedrijfsleven slaat handen ineen voor een circulaire economie “Wat we nodig hebben, zijn heldere doelen, de vraag naar circulaire producten en materialen en een s...

Nieuwsbrief

* verplicht

Sponsored content

Partner content

Bouwstoffen

Niet-genormeerde stoffen in erkende kwaliteitsverklaring

De Omgevingswet heeft voor bouwstoffen, net als voor grond en baggerspecie, de milieuverklaring bodemkwaliteit geïntroduceerd. De milieuverklaring bodemkwaliteit (MVB) voor bouwstoffen wordt door de producent of leverancier van een bouwstof verstrekt bij de levering van de bouwstoffen. lees meer

Circulair_Slopen

Bedrijfsleven slaat handen ineen voor een circulaire economie

“Wat we nodig hebben, zijn heldere doelen, de vraag naar circulaire producten en materialen en een stabiel beleid. Dan is het voor ondernemers mogelijk om meer circulaire verdienmodellen te realiseren. Met ook voldoende financiële middelen om echt te innoveren. lees meer