TNO onderzoekt publieke perceptie van circulariteit windturbines
dinsdag 22 april 2025
Voor het eerst is onderzocht hoe Nederlanders denken over circulariteit van windturbines en windturbinebladen. Het kwantitatieve onderzoek van TNO had als doel in kaart te brengen hoe het Nederlandse publiek denkt over het recyclen van windturbines en hun bladen.
Ook is onderzocht in hoeverre Nederlanders zich bewust zijn van en steun geven aan circulaire oplossingen. Een van de bevindingen was dat negen van de tien respondenten het belangrijk vindt om goede oplossingen te ontwikkelen voor windturbinebladen aan het einde van hun levensduur. Slechts acht procent was tevreden met de huidige aanpak van deze bladen. Windenergie is een belangrijke bron van duurzame elektriciteit geworden. Met de eerste windturbines die het einde van hun levensduur hadden bereikt, ontstond het beeld van windturbinebladen die op stortplaatsen eindigden. De industrie heeft inmiddels vooruitgang geboekt in het ontwikkelen van alternatieve oplossingen, waardoor nu ongeveer negentig procent van de windturbineonderdelen te recyclen of herbruikbaar is. Er blijven uitdagingen, vooral met het verwerken van plastic composietmaterialen gebruikt in windturbinebladen en zeldzame aardmetalen in permanente magneten.
Belangrijkste bevindingen van het onderzoek
- Belang van circulariteit Een grote meerderheid van de Nederlanders hecht veel belang aan circulariteit en waardebehoud in het algemeen. Zo’n 93 procent van de respondenten gaf aan dat het uitputten van grondstoffen moet worden voorkomen en negentig procent vond dat er meer aandacht moet worden besteed aan het repareren en recyclen van windturbineonderdelen en materialen.
- Gebrek aan bewustzijn Ondanks het belang dat aan circulariteit wordt gehecht, was 77 procent van de respondenten niet bekend met wat er gebeurt met windturbines aan het einde van hun levensduur en zestig procent onderschatte de recyclebaarheid van windturbineonderdelen.
- Steun voor circulaire oplossingen Na geïnformeerd te zijn over de huidige vooruitzichten aan het einde van de levensduur, vond 91 procent van de respondenten het belangrijk om goede oplossingen te vinden voor windturbinebladen aan het einde van hun levensduur. Slechts acht procent was tevreden met de huidige aanpak van deze bladen.
- Financiële overwegingen Hoewel duurzaamheid een prioriteit is, spelen financiële kosten ook een rol. Twee derde van de respondenten steunde het gebruik van belastinggeld om te investeren in circulaire einde-levensduur oplossingen, maar slechts een kwart was bereid hogere elektriciteitsprijzen te betalen voor volledig circulaire turbines.
- Verantwoordelijkheid voor circulariteit Het publiek ziet fabrikanten en eigenaren van windparken als primair verantwoordelijk voor het vinden van circulaire oplossingen voor afgedankte windturbinebladen, gevolgd door de nationale overheid en de EU.
- Voorkeursopties voor hergebruik Het onderzoek verkende ook voorkeursopties voor het hergebruik van windturbinebladen. De meerderheid van de respondenten gaf de voorkeur aan het gebruik van bladen voor geluidsbarrières langs snelwegen en fietsenrekken, boven designmeubelen. Andere creatieve suggesties waren het gebruik van bladen in de bouw, infrastructuur en als kunstprojecten.
Uitdagingen bij einde levensduur windturbines
De inzichten uit dit onderzoek zijn waardevol voor beslissers in de windenergiesector, voor overheden en onderzoeksinstituten. De publieke perceptie kan helpen bij het ontwikkelen van effectievere en door het publiek gesteunde oplossingen voor windturbines die aan het einde van hun levensduur zijn. Aangezien de windenergiesector blijft groeien, zal het aanpakken van de uitdagingen bij het einde van de levensduur van windturbines en het verbeteren van circulariteit cruciaal zijn voor het behouden van publieke steun en het waarborgen van duurzame oplossingen.
Over het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd als onderdeel van het door de EU medegefinancierde EoLO-HUBs project. Aan het representatieve onderzoek hebben 1.473 Nederlanders meegewerkt. De respondenten werden op de hoogte gebracht van de laatste ontwikkelingen. De uitvoering van het onderzoek is gedaan door TNO’ers met technologische expertise van windturbines, in samenwerking met experts op sociaalwetenschappelijk gebied.
Rapport
Het volledige rapport ‘Circulaire ontwerpprincipes voor bladen recyclingprocessen’ is te downloaden via deze link. De publieke perceptie is te vinden in hoofdstuk 4).
- Circulaire Economie
Focus 1

Hoogwaardige betonrecycling sluit de cirkel
1 april 2025 In opdracht van Rijkswaterstaat verbreedt en verdiept consortium Veenix, met FCC als hoofdaannemer, de A9 tussen de knooppunten Badhoevedorp en Holendrecht. Waste-to-product bedrijf Renewi recyclet 40.000 ton betonpuin dat vrijkomt uit de sloop van twee viaducten. Dit materiaal kan weer hoogwaardig ... lees meer
Actueel

Materiaalstromen in de bouw en infra
18 april 2023 In vervolg op het in januari 2020 verschenen rapport “Materiaalstromen, milieu-impact en energieverbruik in de woning- en utiliteitsbouw” is in 2022 aanvullend de GWW in kaart gebracht. De studie is uitgevoerd door EIB, Metabolic en SGS Search. Resultaat is een kwantitatieve schets van de materiaals... lees meer