Harde circulaire actie gewenst
donderdag 17 april 2025
Van die circulaire economie komt weinig terecht, de komende tijd. Het prijsverschil tussen virgin kunststoffen en hun gerecycleerde concurrenten lijkt eerder groter dan kleiner te worden. Voor speciale metalen als lithium en kobalt idem. Staatskapitalist China NV trekt de strategische metalen met graagte naar zich toe.
Voor sommige materialen wordt de prijskloof kleiner of blijft ‘ie gelijk, zoals papier en bulkmetalen als aluminium en staal. Verschillende recyclingbedrijven voor kunststoffen legden het loodje, maar ook een metaalrecyclingbedrijf in Nederland redde het niet. Gerecyclede materialen moeten het maar een beetje zien te rooien in een markt die schoon en duurzaam niet bevordert.
Een enkel high-techbedrijf kan eersteklas gerecyclede materialen maken, die bij voorbeeld in contact met voedsel of cosmetica mogen komen. En die voor een meerprijs kunnen worden afgezet, als de prijs van de verpakking klein is ten opzichte van wat er verpakt wordt. Maar eenvoudig is het bestaan van een recyclingbedrijf niet.
Zo schiet het niet op inderdaad, met het circulair worden van de economie. De Integrale Circulaire Economie Rapportage 2025, zal dit beeld bevestigen. Dat kunnen we nu al wel uittekenen. Maatregelen schieten tekort, doelen worden niet binnen bereik. Veel mooie woorden, maar weinig daden, met name ketensluiting op de hogere niveaus van de R-ladder wil niet vlotten. Enfin, schrijf de rest zelf maar uit. Of nee, ik heb het ChatGPT gevraagd te doen. Dit is wat AI er van maakt: ‘De ICER 2025 concludeert dat Nederland niet op koers ligt voor de halvering van primair grondstoffengebruik in 2030. Er is enige vooruitgang in gerecycled rPET en circulaire bouwmaterialen, maar de transitie blijft te traag. Belangrijke knelpunten zijn goedkope virgin materialen en onvoldoende stimulering voor recyclaat. De faillissementen in kunststofrecycling tonen de economische ongelijkheid tussen virgin en gerecycleerde grondstoffen.’
Zou dat er veel naast zitten? Vast niet. Maar wat en hoe dan wel? Ik leg drie lijnen aan u voor, zonder een AI-machine te gebruiken.
- Wees selectief voor welke stromen de doelstellingen met voorrang moeten gelden. Circulair 2030-2050 heeft nu op alles betrekking, dat helpt niet echt. Wat zijn nou ‘strategische materiaal- en grondstofstromen’ die echt aan zo’n doel onderworpen zouden moeten zijn? Ik zou zeggen: stromen met een bijzonder geopolitiek belang en stromen met een grote ecologische voetafdruk. Geef die beleidsvoorrang.
- Werk met prijsprikkels en/of normering. ‘Harde’ instrumenten in elk geval, in plaats van die softe management-by-speech-benadering die tot nu toe de overhand heeft. Tranentrekkende teksten geven geen businesscases. Opheffen van het prijsverschil tussen virgin en gerecycleerde stromen wel. En een ‘bijmengverplichting’ ook. Durf nou een keer een paar echte sturende, beïnvloedende maatregelen uit te werken en in te voeren!
- Verbreed de UPV’s (Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid), wederom: voor een paar strategische materialen en grondstoffen. Zoals die voor accu’s en die voor elektronische apparatuur, waar cruciale metalen in zitten. Laat de UPV-doelen in lijn zijn met de algemene doelen voor circulaire economie en geef bredere taken aan de UPV-organisaties om die doelen te halen.
Genoeg zachte teksten, het is tijd voor actie, harde actie!
Jan Paul van Soest
- Circulaire Economie
Sponsored content
252108617.png){kind=logo}
242731043.png){kind=logo}
Partner content
Focus 1
Van LAP3 naar CMP
8 april 2025 Dit jaar moet het Circulair Materialenplan (CMP) het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP3) gaan vervangen. Het ontwerp CMP lag tot medio februari 2025 ter inzage. Iedereen kon tot dat moment op het CMP reageren. Wat houdt het CMP precies is? Kan het de torenhoge ambitie waarmaken om Nederland in 2050 cir... lees meer
Circulaire Economie
Harde circulaire actie gewenst
17 april 2025 Van die circulaire economie komt weinig terecht, de komende tijd. Het prijsverschil tussen virgin kunststoffen en hun gerecycleerde concurrenten lijkt eerder groter dan kleiner te worden. Voor speciale metalen als lithium en kobalt idem. Staatskapitalist China NV trekt de strategische metalen met gr... lees meer