We use cookies from third party services for marketing activities and to offer you a better experience. Read about how we use cookies and how you can control them by clicking "Privacy Preferences".

Privacy Preferences

When you visit any website, it may store or retrieve information through your browser, usually in the form of cookies. Since we respect your right to privacy, you can choose not to permit data collection from certain types of services. However, not allowing these services may impact your experience.

  • Privacy Policy
    When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.
    REQUIRED
  • Content Delivery Network
    These cookies enable the website to provide enhanced functionality and personalization. They may be set by us or by third party providers whose services we have added to our pages. If you do not allow these cookies then some or all of these services may not function properly.
    REQUIRED
  • Functional (Your preferences for this site)
    Functionality cookies allow websites to remember the user's site preferences and choices they make on the site including username, region, and language. This allows the website to provide personalized features like local news stories and weather if you share your location. They are anonymous and don't track browsing activity across other websites. Functionality cookies can include first party, third party, persistent or session cookies.
  • Statistics (Info on how we can get better)
    These cookies allow us to count visits and traffic sources so we can measure and improve the performance of our site. They help us to know which pages are the most and least popular and see how visitors move around the site, which helps us optimize your experience. All information these cookies collect is aggregated and therefore anonymous. If you do not allow these cookies we will not be able to use your data in this way.
  • Marketing (Advertisement Delivery Network)
    These cookies may be set through our site by our advertising partners. They may be used by those companies to build a profile of your interests and show you relevant adverts on other sites. They do not store directly personal information but are based on uniquely identifying your browser and internet device. If you do not allow these cookies, you will experience less targeted advertising.

Privacy policy

Prioritering van materiaalstromen voor Europese einde-afvalcriteria

donderdag 5 oktober 2023

De Europese Green Deal1 heeft als doel de EU te transformeren tot een moderne, grondstoffenefficiënte en competitieve economie, vooral door economische groei te ontkoppelen van het gebruik van hulpbronnen. Het Actieplan Circulaire Economie2 stelt dat de wereldwijde consumptie van materialen naar verwachting zal verdubbelen in de komende veertig jaar, terwijl de jaarlijkse afvalproductie tegen 2050 met 70% toeneemt. In Europa is de bouw- en sloopactiviteit verantwoordelijk voor meer dan 35% van het gegenereerde afval, wat de sector prioritair maakt.

Delen

Het realiseren van een circulaire economie vereist volledige mobilisatie van de industrie. De bijgewerkte Industriestrategie3 van de EU ondersteunt de dubbele overgang naar een groene en digitale economie. Ze identificeert de bouwsector als een van de prioritaire industriële ecosystemen die de belangrijkste uitdagingen hebben om klimaat- en duurzaamheidsdoelstellingen te halen en de digitale transformatie te omarmen. De Europese Commissie ontwikkelt samen met de industrie, belanghebbenden en lidstaten een transitiepad naar een groenere, meer digitale en veerkrachtige bouwsector.

Wetgeving voor de bouwsector

In maart 2022 heeft de Commissie een wetgevingspakket voor een circulaire economie aangenomen. Onderdeel hiervan is een voorgestelde herziening van de Verordening Bouwproducten4 (EU) 2019/1020, die een geharmoniseerd kader zou creëren om de milieu- en klimaatprestaties van bouwproducten te beoordelen en te communiceren, inclusief informatie met betrekking tot secundaire materialen. De herziening heeft ook als doel een goed functionerende interne markt voor bouwproducten te ondersteunen. De Kaderrichtlijn Afvalstoffen5 (2008/98/EG, gewijzigd bij Richtlijn (EU) 2018/851) vereist dat lidstaten passende maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat afval dat een recycling- of andere handeling van nuttige toepassing heeft ondergaan, wordt beschouwd als einde-afval, conform de voorwaarden in artikel 6. De richtlijn vereist ook dat de Commissie de noodzaak beoordeelt om Uniebrede criteria te ontwikkelen.

Einde-afvalcriteria

Einde-afvalcriteria zijn alle vereisten die moeten worden vervuld door een materiaal dat afkomstig is van afval. Deze vereisten borgen dat de kwaliteit van het materiaal zodanig is dat het materiaal niet wordt weggegooid en het gebruik ervan geen nadelige gevolgen heeft voor de gezondheid van de mens en het milieu. Het concept van einde-afvalcriteria impliceert dat het afvalmateriaal een verwerkingsstadium heeft bereikt waarin het intrinsieke waarde heeft, zodat het waarschijnlijk niet wordt weggegooid en verwerkt is tot een punt waarop het gebruik ervan geen risico vormt voor het milieu. Belanghebbenden in de bouw- en sloopketen geven vaak aan dat einde-afvalcriteria een voorwaarde zijn voor de ontwikkeling van een markt voor secundaire bouwmaterialen. De ontwikkeling van EU-brede einde-afvalcriteria zou in principe een EU-brede markt voor secundaire materialen en gerecyclede bouwproducten ondersteunen. In 2009 ontwierp het Joint Research Centre van de Europese Commissie een methodologie voor de ontwikkeling van specifieke einde-afvalcriteria voor individuele afvalstromen. Vervolgens heeft de EU dergelijke criteria aangenomen voor de afvalstromen:

• ijzer-, staal- en aluminiumschroot,
• glasscherven en
• koperschroot.

Nieuwe kandidaatstromen voor EU-brede einde-afvalcriteria

In lijn met het Actieplan Circulaire Economie is in een recente studie van de Commissie een lijst opgesteld van prioritaire afval- of bijproductstromen (scoping) en de meest geschikte kandidaatstromen geïdentificeerd waarvoor verdere EU-brede einde-afval- of bijproductcriteria kunnen worden ontwikkeld. Met behulp van 12 rangschikkingscriteria en een verkeerslichtscoresysteem beveelt de studie aan om criteria te ontwikkelen voor respectievelijk plastics, textiel, rubber en de minerale fracties van bouw- en sloopafval. Op basis hiervan concludeerde de studie6 dat de categorie plastic afval met zijn 5 topkandidaatstromen moet worden voorgesteld voor verdere ontwikkeling van EU-brede einde-afval- of bijproductcriteria.

Project einde-afvalcriteria voor bouwmaterialen

Omdat de bouwsector de grootste (in tonnen) bron van afval is, is de Commissie (DG Grow) een soortgelijk proces gestart voor bouw- en sloopafval: de eerste stap naar uiteindelijke ontwikkeling van EU-brede einde-afvalcriteria voor bouw- en sloopafval. Het doel van de studie is om de Commissie te ondersteunen bij het verzamelen van gegevens en informatie over bouw- en sloopafval. Deze gegevens moeten voldoende robuust en relevant zijn om als basis te dienen voor de ontwikkeling van EU brede einde-afvalcriteria. Dit vereist een zeer sterke samenwerking met relevante onderdelen van de bouwketen en het ecosysteem, de Commissie en de lidstaten. Met behulp van de verzamelde gegevens zal de studie ook eventuele gunstige en ongunstige effecten analyseren die samenhangen met secundaire materialen die voortkomen uit de bestudeerde bouw- en sloopafvalstromen. Tot slot moet de studie leiden tot een gerangschikte lijst van aanbevolen afvalstromen voor de toekomstige ontwikkeling van EU-brede einde-afvalcriteria. Het project wordt in opdracht van de Europese Commissie uitgevoerd door adviesbureaus TAUW en Milieu Ltd.

Tien bouw- en sloopafvalstromen als uitgangspunt

Bij aanvang van het project is gekeken welke (gescheiden) materiaalstromen uit bouw- en sloopafval in aanmerking komen voor einde-afvalcriteria. Dit zijn stromen waarvoor al een recyclingtechnologie bestaat, waar opschaling naar verwachting nog mogelijk is en die een groot volume aan materiaal omvatten binnen de EU. Het gaat hierbij om de volgende afvalstromen:

1. Beton-/metselpuin > recyclinggranulaten
2. Beton > beton
3. Asfalt > asfalt
4. Baksteen > chamotte/baksteen
5. Hout > spaanplaat
6. Gips > gips
7. Kunststof isolatieschuim > kunststof isolatieschuim
8. Mineralewolisolatie > mineralewolisolatie
9. Bouwproducten die worden hergebruikt als bouwproducten (ramen en deuren)
10. Harde kunststoffen (pvc voor buizen en raamkozijnen

De informatie van deze materiaalstromen wordt gebruikt voor de ranking en in de toekomst mogelijk voor een proces om tot einde-afvalcriteria te komen.

Prioriteringsmethodologie

We gebruiken een vergelijkbare methode als JRC in haar eerdere scopingstudie heeft toegepast. Voor ieder van de materiaalstromen wordt informatie verzameld over 16 aspecten (12 uit de JRC-studie; 4 extra). De aspecten variëren van jaarlijks volume, toegevoegde waarde en milieu-impact tot het aantal recyclingtechnologieën en het volume van materiaal dat over landsgrenzen wordt vervoerd. Elk aspect krijgt een score van 1, 2 of 3. Sommige zijn belangrijker dan andere, daarom tellen sommige aspecten 1x, andere 2x en de belangrijkste 3x mee. De scores per aspect worden vermenigvuldigd met de wegingsfactor van de vraag; daarna worden deze waarden voor alle aspecten opgeteld. Hoe hoger deze som, hoe hoger de materiaalstroom op de prioriteitenlijst komt.

Bijdragen?

Informatie over de verschillende materiaalstromen wordt verzameld via een enquête (tot 31 augustus 2023), via literatuuronderzoek en via interviews. Heeft u informatie (liefst op EU-niveau) over een van de materiaalstromen, neem dan contact op via e-mail: end-of-waste@tauw.com. Meer informatie is te vinden via de projectwebsite: https://eu-cdw-eow-prioritylist-tauw-group.hub.arcgis.com/.

  1. The European Green Deal (europa.eu)
  2. Circular economy action plan (europa.eu)
  3. Een Europese industriestrategie (europa.eu)
  4. VERORDENING (EU) 2019/ 1020 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD - van 20 juni 2019 - betreffende markttoezicht en conformiteit van producten en tot wijziging van Richtlijn 2004/ 42/ EG en de Verordeningen (EG) nr. 765/ 2008 en (EU) nr. 305/ 2011 (europa.eu)
  5. EUR-Lex - 32008L0098 - EN - EUR-Lex (europa.eu)
  6. JRC Publications Repository - Scoping possible further EU-wide end-of-waste and by-product criteria (europa.eu)
  • Circulaire Economie
  • Afvalstoffen
  • Beleid
Gerelateerde artikelen
betongranulaat_web
Het Circulair Materialenplan

LAP3 is een plan dat op landelijk niveau wordt opgesteld en waarmee vergunningverleners bij omgevingsdiensten rekening dienen te houden. Het LAP is daarmee bepalend voor de vraag welke activiteiten me...

BEwerken ONLINE
Op weg naar meer hergebruik met circulaire regelgeving

Platform CB’23 actieteam Toekomstig hergebruik doet aanbevelingen Afgelopen jaar heeft een nieuw actieteam Toekomstig hergebruik zich gebogen over kansen en belemmeringen in technische wet- en regelge...

Foto Marieke van der Werf
Circulaire economie is geen middel, maar een doel!

“De ambitie is helder: Nederland wil in 2050 volledig circulair zijn”, schrijft staatssecretaris Vivianne Heijnen in haar voorwoord bij het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) dat begin dit...

BEwerken ONLINE
Verandering van spelregels nodig

In een recent interview met Trudy Rood, senior beleidsonderzoeker en lid van het transitieteam Circulaire Economie Bouw en Aldert Hanemaaijer, Projectleider ICER beiden werkzaam bij het Planbureau voo...

BEwerken ONLINE
Biobased bouwen: de noodzaak, de kansen en fantastische voorbeelden

Biobased bouwen is een duurzaam, circulair en hernieuwbaar alternatief voor traditionele bouw in beton, staal, baksteen en kalkzandsteen. Gedreven door maatschappelijke ontwikkelingen, zoals grondstof...

Vincent Gruis_web
Bouwen, verbouwen en demonteren met een zo laag mogelijke milieubelasting

Eind 2018 is een Transitieteam Circulaire Bouw Economie (CBE) gestart dat bestaat uit vertegenwoordigers van overheden en de bouw en GWW-sector. BEwerken interviewde Vincent Gruis, voorzitter van Tran...

BRBS Recycling
Provinciale CE plannen

Het streven naar een Circulaire Economie bevat een toezegging en uitvoering op ieder niveau. Zo hebben provincies dan ook de verantwoordelijkheid om binnen de eigen provincie een Circulaire Economie a...

BRBS Recycling
Feitenonderzoek immobilisatie

Een immobilisaat is volgens het Landelijk afvalbeheerplan (LAP3) een “technologische ingreep waarbij de fysische en/of chemische eigenschappen van een afvalstof worden gewijzigd, zodanig dat de kans o...

BRBS Recycling
Het Basiskamp voor een Circulaire Bouweconomie en Platform CB’23

Platform CB’23 ontwikkelt diverse leidraden voor circulair bouwen. Hoe passen deze binnen het “Basiskamp” voor de transitie naar een circulaire bouweconomie in 2023 dat door het Transitieteam voor Cir...

BRBS Recycling
Wat zijn de gevolgen van de aanwezigheid van PFAS op de circulaire economie?

Het effect van onze welvaart laat al meer dan 50 jaar sporen na in het milieu. Het is ondenkbaar geworden om te kunnen leven zonder organische kunststoffen. Bij de ontwikkeling van deze kunststoffen l...

BEwerken ONLINE
Recypedia: Bijproduct

Een stof is afval of niet. Een bijproduct is geen afval.

Green_Collective_WEB
Gezamenlijke inzameling bedrijfsafval bespaart 853.823 kilometers

Op 11 september 2023 vierden recyclers Renewi en PreZero de vijfjarige samenwerking in Green Collective. Vijf jaar geleden gestart als een white label initiatief in Gouda en inmiddels is het white lab...

Doolhof van vergunningen
De CEO - Circulaire Economie Oproep

BRBS Recycling steunt de oproep van Natuur & Milieu en VNO-NCW aan de Tweede Kamer om te kiezen voor een Circulaire Economie in Nederland.

Circulaire economie NPCE
Maatregel tot verplicht retour nemen van recyclaat binnen een circulaire UPV

Sorteerders en recyclers van afvalstoffen vallend onder een UPV zien mogelijkheden tot het volledig sluiten van de keten en het voorkomen van verlies van waardevolle grondstoffen. Zij roepen dan ook o...

7R Model
Circulair is echt een uitdaging

Marijn Bijleveld is senior onderzoeker en themaleider Grondstofketens bij onderzoeksbureau CE Delft. In die hoedanigheid werkt ze onder meer aan verduurzamingsvraagstukken rond grondstoffen en product...

Foto Recyclingsymposium Seijbel
Circulaire Transitie: Inzichten uit het 11e Recyclingsymposium

Wist u dat de bouw en sloop verantwoordelijk zijn voor de helft van het afval in Nederland, waarvan het grootste deel terugkeert als hernieuwbare grondstof? Met deze vraag opende dagvoorzitter Harry D...

Gescheiden ingezameld kalkzandsteenpuin
Gerecycled kalkzandsteengranulaat officieel erkend als grondstof

Gerecycled kalkzandsteengranulaat is door de FUMO, de omgevingsdienst van Friesland, officieel erkend als grondstof. Eerder werd het granulaat, gemaakt van kalkzandsteenpuin, nog gezien als afval. Dit...

BRBS Recycling
Proeftuin menggranulaat met minder betongranulaat (<50%)

Van de in april gepresenteerde proeftuinen is die van menggranulaat met minder betongranulaat er eentje. In de proeftuin wil BouwCirculair in de praktijk aantonen of het kwalitatief en technisch mogel...

BEwerken ONLINE
Circulair bouwen met het Moederbestek

Dat we met circulariteit aan de slag moeten in de bouw, dat is wel duidelijk. Ambities vanuit de EU, de Nederlandse regering en het Betonakkoord kunnen echter alleen waargemaakt worden als we ook aan ...

BEwerken ONLINE
In de toekomst wonen wij in een abonnement

De recyclingsector zet zich dagelijks in voor een zo hoogwaardig mogelijke recycling, echter vinden nog te veel materialen en grondstoffen een minder hoogwaardige bestemming of worden alsnog vernietig...

TNO.04
West-Noord-Brabant hotspot voor biobased bouwstenen De komende drie jaar gaan elf partners in West-Noord- Brabant onder leiding van TNO aan de slag om m...

Recypedia_BBW
Best Beschikbare Werkwijze (BBW) BBW staat voor Best Beschikbare Werkwijze. Het is geen officiële term en wordt, vooralsnog, niet in ...

Airey-woningen Enschede
Hoogwaardige recycling in wijk Varvik-Diekman in Enschede In de Enschedese wijk Varvik-Diekman is momenteel een bijzonder sloopproject aan de gang. In totaal ...

Heijmans_web
Heijmans introduceert Afvalmonitor Bouwbedrijf Heijmans heeft onlangs de Afvalmonitor gelanceerd. Met dit afval dashboard – het eerste ...

De initiatiefnemers
Op weg naar een landelijk akkoord voor versnelde verduurzaming’ De Samenwerkingsverklaring bouwmaterialenakkoord is sinds kort een feit. Het document wordt gezien a...

Nieuwsbrief

* verplicht

Sponsored content

Partner content

Papendal

Kwaliteitseisen in middelpunt tijdens Centraal Overleg op Papendal

Net vóór de zomervakantie kwamen de leden van BRBS Recycling bijeen voor het Centraal Overleg 2024. Evenals voorgaande jaren bestaat deze bijeenkomst uit het delen van kennis en informatie voor en door de branche. Met de Olympische Spelen in Parijs in het vooruitzicht werd het Centraal Overleg dit k... lees meer

Bouwstoffen

Niet-genormeerde stoffen in erkende kwaliteitsverklaring

De Omgevingswet heeft voor bouwstoffen, net als voor grond en baggerspecie, de milieuverklaring bodemkwaliteit geïntroduceerd. De milieuverklaring bodemkwaliteit (MVB) voor bouwstoffen wordt door de producent of leverancier van een bouwstof verstrekt bij de levering van de bouwstoffen. lees meer