We use cookies from third party services for marketing activities and to offer you a better experience. Read about how we use cookies and how you can control them by clicking "Privacy Preferences".

Privacy Preferences

When you visit any website, it may store or retrieve information through your browser, usually in the form of cookies. Since we respect your right to privacy, you can choose not to permit data collection from certain types of services. However, not allowing these services may impact your experience.

  • Privacy Policy
    When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.
    REQUIRED
  • Content Delivery Network
    These cookies enable the website to provide enhanced functionality and personalization. They may be set by us or by third party providers whose services we have added to our pages. If you do not allow these cookies then some or all of these services may not function properly.
    REQUIRED
  • Functional (Your preferences for this site)
    Functionality cookies allow websites to remember the user's site preferences and choices they make on the site including username, region, and language. This allows the website to provide personalized features like local news stories and weather if you share your location. They are anonymous and don't track browsing activity across other websites. Functionality cookies can include first party, third party, persistent or session cookies.
  • Statistics (Info on how we can get better)
    These cookies allow us to count visits and traffic sources so we can measure and improve the performance of our site. They help us to know which pages are the most and least popular and see how visitors move around the site, which helps us optimize your experience. All information these cookies collect is aggregated and therefore anonymous. If you do not allow these cookies we will not be able to use your data in this way.
  • Marketing (Advertisement Delivery Network)
    These cookies may be set through our site by our advertising partners. They may be used by those companies to build a profile of your interests and show you relevant adverts on other sites. They do not store directly personal information but are based on uniquely identifying your browser and internet device. If you do not allow these cookies, you will experience less targeted advertising.

Privacy policy

Bouwen, verbouwen en demonteren met een zo laag mogelijke milieubelasting

dinsdag 31 januari 2023

Eind 2018 is een Transitieteam Circulaire Bouw Economie (CBE) gestart dat bestaat uit vertegenwoordigers van overheden en de bouw en GWW-sector. BEwerken interviewde Vincent Gruis, voorzitter van Transitieteam Circulaire Bouw Economie over de vorderingen van het Transitieteam.

Delen

Stapsgewijs bereiken we het einddoel van een volledig circulaire bouw economie. Een goed basiskamp is het fundament van deze alomvattende opgave. Een belangrijke stap is gezet als dit in 2023 gereed is. Het bevat de benodigde instrumenten, hulpmiddelen en voorwaarden om de volgende stappen te kunnen zetten. Het instrumentarium is er inmiddels, maar ondergaat vooralsnog aanpassingen.

MPG biedt kansen, maar aanscherping is nodig

De MPG geeft een indicatie van de milieubelasting van de materialen die in een gebouw worden toegepast. Met het oog op circulariteit en de meetbaarheid daarvan, is het van belang dat de verschillende indicatoren van de MPG circulariteit in grote mate vertegenwoordigen. Als de juiste indicatoren in de MPG zitten en dit zonder te veel moeilijkheden inzichtelijk is te maken, kunnen slimmere (ontwerp)keuzes worden gemaakt ten behoeve van circulariteit. Bij diverse duurzame en circulaire uitvragen voor gebieden, woningbouw en utiliteitsbouw wordt al een MPG uitgevraagd die scherper is dan de norm. Zo geeft het Transitieteam het advies aan het Rijk om de woningbouw in 2030 vast te zetten op een MPG van 0,3. Echter neemt de Rijksoverheid deze waarde nog niet direct over. Dit betreft een spanningsveld tussen haalbaarheid en ambitie.

Het Transitieteam Circulaire Bouw Economie stelt dat als de koplopers in de branche de haalbaarheid reeds aantonen, dat het “peloton” in 2030 aan deze eisen kan voldoen. Vincent Gruis: ‘Wij merken dat de markt vraagt naar een eenduidig vereiste norm.

Europa versus Nederland

Vanuit Europa is CO2 dé indicator waarop men op stuurt. Deze is het meest ontwikkelt en gelukkig is hier veel aandacht voor, aldus Vincent Gruis. Al ziet het Transitieteam daar een gevaar in. Voor je het weet krijg je afwentelingseffecten op andere milieu-indicatoren, zo stelt Vincent Gruis. Een circulaire bouw economie is complex en behoeft het draaien aan verschillende knoppen. Je volledig focussen op CO2 reductie is het draaien aan 1 knop. Zo gelooft het transitieteam in meerdere instrumenten zoals de Milieukostenindicator en de Losmaakbaarheidsindex. De MKI is gebaseerd op 19 indicatoren waarvan CO2 er 1 van is.

Hergebruik als sleutelwoord

Eén van de dingen die aan een Circulaire Bouweconomie gaat bijdragen, is dat er hergebruikt wordt wat er al is. Dat klinkt simpel, maar luistert nogal nauw. Eind 2021 is een onderzoek gepubliceerd over de beschikbaarheid, daaruit blijkt dat in theorie, in de B&U sector, in 2030 bijna 60% van de vraag naar materialen kan worden gedekt met vrijkomende materialen. Maar in de praktijk kan en zal dat nog wel eens anders uitvallen. Hierbij is voldoende feedstock, de vraag naar secundaire grondstoffen en kwaliteitsbehoud noodzakelijk. Het daadwerkelijke cijfer ligt een stuk lager. Dit betekent volgens Vincent Gruis 2 dingen: we moeten wel voor een deel blijven werken met nieuwe materialen en daarbij moeten we gaan kijken naar biobased materialen. Als we daarvoor openstaan zullen we in ieder geval milieuvriendelijker kunnen bouwen.

Volgens Vincent Gruis zou 1 op 1 hergebruik (baksteen-baksteen) meer gestimuleerd moeten worden. Dit kan door bijvoorbeeld het inzetten van materialenhubs en of bouwmarkten voor tweedehands materialen. Dit vraagt ook om een slimme samenwerking in de keten, waar vroeger een ontwikkelarchitect nooit samen zou werken met demontagebedrijven, zie je nu dat ze elkaar opzoeken.

Adviezen vanuit het Transitieteam

Door een juiste “overheidsdwang” kunnen we de markt stimuleren om versneld toe te werken naar een Circulaire Bouweconomie. De stok achter de deur is nodig vindt Vincent Gruis. Door aangescherpte milieuregelgeving, zullen bedrijven specifieke milieuprestaties niet meer halen, wat zorgt voor een andere denkwijze en alternatieve processen. Zo onderzoekt het Transitieteam Circulaire Bouweconomie ook of een eventuele lagere belasting voor hergebruik van materialen of een belastingverlaging op arbeid, vanwege de intensivering van arbeid bij het productieproces van secundaire materialen. Vincent Gruis: Dit is iets waar de Sociaal Economische Raad zijn hoofd over moet buigen. Wij kunnen alleen de belangrijkheid en urgentie hiervan benadrukken.

Zo adviseert het transitieteam om het Materialenpaspoort niet verplicht te stellen voor de bouwsector, maar om wel te denken aan andere verplichtingen bij een sloopvergunning. ‘Maak bijvoorbeeld een materialeninventarisatie verplicht en leg contractueel vast hoe men voornemens is de materialen zo in te zetten dat deze opnieuw gebruikt zullen worden. Zo zou bij een bouwvergunning aanvraag dan al een re-montage plan aangeleverd kunnen worden. Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid is een onderwerp wat niet één op één in de bouwsector geïmplementeerd kan worden, volgens Vincent Gruis. De eerste reden is de lange (en onvoorspelbare) gebruiksduur van bouwmaterialen en bouwwerken. Daarbij heeft men ook te maken met financieringsvraagstukken. Woningcorporaties kunnen bijvoorbeeld goedkoop lenen door onderlinge borgingsconstructies. Dit maakt leasen voor hen minder interessant. Als men de afzonderlijke leveranciers van bouwcomponenten verantwoordelijk stelt, kunnen er ook afstemmingsproblemen ontstaan, tijdens onderhoud en uiteindelijk ook sloop.

Leven in een bubbel

In ons transitieteam zeggen we wel eens tegen elkaar: wij zitten in de bubbel van circulariteit, zo stelt Vincent Gruis. Circulariteit is namelijk nog relatief nieuw. Waar wij in ons netwerk bijna alleen maar in aanraking komen met circulariteit, lijkt het wellicht de normaalste zaak van de wereld, maar in de praktijk blijkt dat toch anders te liggen. In pilot projecten waar opdrachtgevers in geïnteresseerd zijn, zal er op een circulaire wijze gesloopt worden, maar bij een standaard opdracht zit die vereiste er nog niet in.

Het start bij de afweging tot verbouw of nieuwbouw. Ga eerst goed na of het echt nodig is en zo ja, neem dan onze adviezen over.

  • Circulaire Economie
  • Beleid
Gerelateerde artikelen
Foto einde afval
Prioritering van materiaalstromen voor Europese einde-afvalcriteria

De Europese Green Deal1 heeft als doel de EU te transformeren tot een moderne, grondstoffenefficiënte en competitieve economie, vooral door economische groei te ontkoppelen van het gebruik van hulpbro...

Foto Marieke van der Werf
Circulaire economie is geen middel, maar een doel!

“De ambitie is helder: Nederland wil in 2050 volledig circulair zijn”, schrijft staatssecretaris Vivianne Heijnen in haar voorwoord bij het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) dat begin dit...

BEwerken ONLINE
Verandering van spelregels nodig

In een recent interview met Trudy Rood, senior beleidsonderzoeker en lid van het transitieteam Circulaire Economie Bouw en Aldert Hanemaaijer, Projectleider ICER beiden werkzaam bij het Planbureau voo...

BEwerken ONLINE
Biobased bouwen: de noodzaak, de kansen en fantastische voorbeelden

Biobased bouwen is een duurzaam, circulair en hernieuwbaar alternatief voor traditionele bouw in beton, staal, baksteen en kalkzandsteen. Gedreven door maatschappelijke ontwikkelingen, zoals grondstof...

betongranulaat_web
Het Circulair Materialenplan

LAP3 is een plan dat op landelijk niveau wordt opgesteld en waarmee vergunningverleners bij omgevingsdiensten rekening dienen te houden. Het LAP is daarmee bepalend voor de vraag welke activiteiten me...

BEwerken ONLINE
Op weg naar meer hergebruik met circulaire regelgeving

Platform CB’23 actieteam Toekomstig hergebruik doet aanbevelingen Afgelopen jaar heeft een nieuw actieteam Toekomstig hergebruik zich gebogen over kansen en belemmeringen in technische wet- en regelge...

BRBS Recycling
Provinciale CE plannen

Het streven naar een Circulaire Economie bevat een toezegging en uitvoering op ieder niveau. Zo hebben provincies dan ook de verantwoordelijkheid om binnen de eigen provincie een Circulaire Economie a...

BRBS Recycling
Het Basiskamp voor een Circulaire Bouweconomie en Platform CB’23

Platform CB’23 ontwikkelt diverse leidraden voor circulair bouwen. Hoe passen deze binnen het “Basiskamp” voor de transitie naar een circulaire bouweconomie in 2023 dat door het Transitieteam voor Cir...

Green_Collective_WEB
Gezamenlijke inzameling bedrijfsafval bespaart 853.823 kilometers

Op 11 september 2023 vierden recyclers Renewi en PreZero de vijfjarige samenwerking in Green Collective. Vijf jaar geleden gestart als een white label initiatief in Gouda en inmiddels is het white lab...

Doolhof van vergunningen
De CEO - Circulaire Economie Oproep

BRBS Recycling steunt de oproep van Natuur & Milieu en VNO-NCW aan de Tweede Kamer om te kiezen voor een Circulaire Economie in Nederland.

Circulaire economie NPCE
Maatregel tot verplicht retour nemen van recyclaat binnen een circulaire UPV

Sorteerders en recyclers van afvalstoffen vallend onder een UPV zien mogelijkheden tot het volledig sluiten van de keten en het voorkomen van verlies van waardevolle grondstoffen. Zij roepen dan ook o...

7R Model
Circulair is echt een uitdaging

Marijn Bijleveld is senior onderzoeker en themaleider Grondstofketens bij onderzoeksbureau CE Delft. In die hoedanigheid werkt ze onder meer aan verduurzamingsvraagstukken rond grondstoffen en product...

Foto Recyclingsymposium Seijbel
Circulaire Transitie: Inzichten uit het 11e Recyclingsymposium

Wist u dat de bouw en sloop verantwoordelijk zijn voor de helft van het afval in Nederland, waarvan het grootste deel terugkeert als hernieuwbare grondstof? Met deze vraag opende dagvoorzitter Harry D...

Gescheiden ingezameld kalkzandsteenpuin
Gerecycled kalkzandsteengranulaat officieel erkend als grondstof

Gerecycled kalkzandsteengranulaat is door de FUMO, de omgevingsdienst van Friesland, officieel erkend als grondstof. Eerder werd het granulaat, gemaakt van kalkzandsteenpuin, nog gezien als afval. Dit...

BRBS Recycling
Proeftuin menggranulaat met minder betongranulaat (<50%)

Van de in april gepresenteerde proeftuinen is die van menggranulaat met minder betongranulaat er eentje. In de proeftuin wil BouwCirculair in de praktijk aantonen of het kwalitatief en technisch mogel...

BEwerken ONLINE
Circulair bouwen met het Moederbestek

Dat we met circulariteit aan de slag moeten in de bouw, dat is wel duidelijk. Ambities vanuit de EU, de Nederlandse regering en het Betonakkoord kunnen echter alleen waargemaakt worden als we ook aan ...

BEwerken ONLINE
In de toekomst wonen wij in een abonnement

De recyclingsector zet zich dagelijks in voor een zo hoogwaardig mogelijke recycling, echter vinden nog te veel materialen en grondstoffen een minder hoogwaardige bestemming of worden alsnog vernietig...

BRBS Recycling
Weeting circulair bouwen: maken internationale standaarden het verschil?

De druk om versneld van een lineaire naar een circulaire economie te komen wordt steeds verder opgevoerd: met het verscherpen van de MPG in 2025 wordt het belangrijker dan ooit om hergebruikte materia...

BRBS Recycling
Hoe mooi kan het zijn, permanente CO2 opslag in betongranulaat

Het is al mooi als je van afval – betonpuin – een hoogwaardige grondstof maakt voor nieuw beton – betongranulaat. Waardoor beton circulair wordt. Nog mooier is het als je tijdens de productie van beto...

BRBS Recycling
Feitenonderzoek immobilisatie

Een immobilisaat is volgens het Landelijk afvalbeheerplan (LAP3) een “technologische ingreep waarbij de fysische en/of chemische eigenschappen van een afvalstof worden gewijzigd, zodanig dat de kans o...

Asfalteren_Almere_Roof2Road_small
CO2-arm beton voortaan standaard voor grote vastgoedontwikkelaars en bouwers Elf grote vastgoedontwikkelaars, bouwbedrijven en zogeheten techniek, bouw en infra-ondernemingen ga...

Bouwafval
Herziene EVOA vanaf 2026 Grensoverschrijdend afvaltransport is onderworpen aan de regels van de Europese Verordening Overbren...

Recyclingsymposium.02
Recyclingsymposium 2024: Ruimte voor de Circulaire Economie ‘Wie neemt de verantwoordelijkheid?!’ Is zowel de vraag als een oproep richting onze maatschappij en...

Prezero.02
Ondernemerschap cruciaal voor de circulaire economie “Als we praten over de circulaire economie dan praten we, gek genoeg, vooral over afvalbeleid en nie...

Circulair_Slopen
Bedrijfsleven slaat handen ineen voor een circulaire economie “Wat we nodig hebben, zijn heldere doelen, de vraag naar circulaire producten en materialen en een s...

Nieuwsbrief

* verplicht

Sponsored content

Partner content

Circulair_Slopen

Bedrijfsleven slaat handen ineen voor een circulaire economie

“Wat we nodig hebben, zijn heldere doelen, de vraag naar circulaire producten en materialen en een stabiel beleid. Dan is het voor ondernemers mogelijk om meer circulaire verdienmodellen te realiseren. Met ook voldoende financiële middelen om echt te innoveren. lees meer

VanDenNoortJubileum

80 jaar Van den Noort – een familieportret

Toen Kees van den Noort in 1944 begon met een handel in zand en grind kon hij niet bevroeden dat hij de daarmee de basis heeft gelegd voor een bedrijf dat in 2024 ongeveer honderd medewerkers heeft en waarbij zijn twee kleindochters Joyce en Babs en kleinzoon Cees aan het roer staan. Op donderdag 12... lees meer