Typisch Nederlands, bestaat dat eigenlijk wel?
donderdag 7 september 2023
Met regelmaat hoor ik mensen een betoog afsluiten met ‘Dat is nou typisch Nederlands’. Bijna nooit heeft die opmerking een positieve lading. Het is eerder een ingesleten afsluiting van een moppertirade, het voldongen feit en suggererend dat het gras in de buurlanden een stuk groener is. De C02-reductie, het streven naar klimaatneutraliteit en de erosie van de ‘eigen’ cultuur worden met gemak tot typisch Nederlandse problemen gebombardeerd, maar klopt dat eigenlijk wel? Hebben de buren het beter geregeld? Reizend door Europa heb ik de afgelopen vakantieperiode eens goed om me heen gekeken. Per bezocht land deel ik één bijzondere vaststelling met u.
België – en dan vooral Vlaanderen – heeft een met Nederland vergelijkbaar stikstofprobleem. Ook hier moet de uitstoot van de landbouw drastisch omlaag. Door de meer directieve aanpak van de overheid en een daadkrachtige minister, leek het er even op dat deze klus sneller dan in Nederland geklaard zou worden. Geen naar de hoofdstad optrekkende tractoren, maar een voortvarende uitkoop van de grootste vervuilers. En zie, precies terwijl wij met de camper België doorkruisten, struikelt het Vlaamse kabinet over de stikstofuitdaging. Per saldo zijn ze op dit moment in België geen steek verder dan wij.
Frankrijk ontwikkelt plannen voor windmolens op zee, bijvoorbeeld een park van 69 molens aan de Normandische kust. Leunend op vooral kerncentrales aan de landsgrenzen, loopt het land in Europa ver achter op de ontwikkelingen in bijvoorbeeld Denemarken, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. De Fransen hebben alle Europese windmolenparken op zee gedetailleerd in kaart gebracht en profiteren als laatkomers volop van het leergeld dat de koplopers hebben betaald. Ze komen nu heel snel op stoom. Er is – constateren de Fransen zélf – één punt waarop ze blijven afwijken van de andere landen; inspraakprocedures, lokale protesten en milieuvergunningen kosten veel meer tijd dan in – bijvoorbeeld Denemarken en Nederland!
Spanje is sinds de jaren 60 van de vorige eeuw een favoriete bestemming voor Nederlandse vakantiegangers. Mooie stranden, betaalbare horeca en vooral veel zon en weinig regen. Dat ideaalplaatje brokkelt snel af. Inmiddels is nergens in Europa het klimaatprobleem zo goed zichtbaar als rondom de Middellandse zee en zeker in Spanje. Lange periodes van droogte teisteren de landbouw en maken bosbranden nauwelijks te bestrijden. De grond is regelmatig te droog om het zaad goed te laten ontkiemen. Hele gebieden veranderen in een woestijnlandschap, de bevolking verarmt. Iedereen die honderd kilometer door het binnenland van Spanje is gereden, begrijpt dat het streven naar klimaatneutraliteit pure noodzaak is
Portugal is ons eigen favoriete vakantieland. Ver weg van ons geliefde Rotterdam maar zó origineel. Zelfs in de kleinere plaatsen is nog volop ruimte voor middenstand en kleinschalige horeca. Een land zonder problemen? Natuurlijk niet. De Portugese landbouw lijdt net als die Spanje onder periodes van extreme droogte. Daarnaast is er een schrijnend tekort aan mensen die in de agrarische sector op relatief kleine percelen het zware werk kunnen of willen doen. Schaalvergroting en verdere mechanisering zijn de zichtbaar gekozen oplossingen. Omdat de Portugese landbouw weinig reserves heeft, zijn het grote buitenlandse investeerders die de dienst uitmaken. Immense machines en eenzijdige percelen degraderen de trotse agrarische vakman tot boerenknecht.
Dit is geen statistisch onderbouwd verhaal, ik weet het. Maar mijn vaststelling is wél dat de grote onderwerpen van deze tijd geen Nederlandse vraagstukken zijn. Wat mij betreft kunnen we vandaag stoppen met het nutteloze gemopper over ‘typisch Nederlands’. Wanneer we dat doen, ontstaat er direct meer ruimte om waardenvrij na te denken over innovatieve oplossingen. Maar blijf vooral over de schutting kijken. Dan hoeven wij – net als de Fransen – niet het leergeld te betalen dat onze buurlanden al hebben afgetikt. Onze vakantie is ten einde. Vanavond gaan we – typisch Nederlands – gezellig bij de buren een borreltje drinken.
- Recycling
- Column
Sponsored content
242731043.png){kind=logo}
Partner content
Beleid
AERIUS
29 februari 2024 AERIUS is het nationale instrumentarium voor berekening van stikstofdepositie. Het RIVM, vergunningverleners en overheden gebruiken AERIUS voor de monitoring van de stikstofdepositie. lees meer
Legal
Toezicht en handhaving onder de Omgevingswet: enkele wijzigingen
26 maart 2024 Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 doen zich ook veranderingen voor in het toezicht op en de handhaving van regels omtrent de fysieke leefomgeving. In dit artikel staat de auteur stil bij de hoofdlijnen van de veranderingen. Wat betekent het uitgangspunt van minder vergunn... lees meer