De weg naar een stevig Akkoord voor grondstoffen
dinsdag 9 november 2021
Het Klimaatakkoord is aan revisie toe. Zeker na het verschijnen van het IPCC rapport, dat bevestigt wat we eigenlijk al wisten: het gaat totaal de verkeerde kant op met het klimaat. Om rampen te voorkomen moeten de maatregelen worden opgevoerd. Dat vraagt om openbreking en aanscherping van het akkoord dat bedrijfsleven, NGO’s en overheden een paar jaar geleden hebben gesloten.
Maar, laten we onze zegeningen tellen: er ís tenminste een Klimaatakkoord. Vastgelegd zijn de inspanningsverplichtingen en er is sturing via regels, subsidies en belastingen. Er is een duidelijke stip op de horizon en als Europa de ambitie aanscherpt, zoals nu in het Fit-For-55 programma, geeft het kabinet direct opdracht om nieuwe scenario’s door te rekenen.
Toegegeven: ook in de circulaire economie is er sprake van een akkoord. In 2017 hebben 180 partijen verklaard hun schouders te zetten onder de circulaire economie. Maar qua concreetheid en stevigheid van de afspraken komt het nog niet in de buurt van het Klimaatakkoord. De circulaire economie draait grotendeels op de persoonlijke inzet van ondernemers, lokale bestuurders en experts. Mede dankzij een bevlogen staatssecretaris is veel bereikt, maar de ambitie om in 2030 het grondstoffengebruik met 50% te verminderen, is nog net zo uitdagend als in 2017.
Het is dan ook tijd voor een overeenkomst zoals die er is voor klimaat en energie: Een Grondstoffenakkoord 2.0.
Behoud van materialen in ons economisch systeem heeft meervoudige waarde: het leidt tot minder CO2-uitstoot, het stelt grondstoffen veilig voor de energietransitie en het vermindert onze afhankelijkheid van het buitenland. Willen we in 2050 niet alleen een fossielvrije, maar ook een 100% circulaire economie realiseren, dan moet iedereen hieraan bijdragen: gemeenten, inzamelaars, afvalverwerkers, producenten, productontwerpers, kennisinstellingen, NGO’s, overheden, werkgevers- en werknemersorganisaties. Het is nu zaak om hun individuele inzet te bundelen in een gemeenschappelijke strategie. In een Grondstoffenakkoord 2.0 worden tussendoelen bepaald en ieders inspanningen daartoe vastgelegd. Welke stromen geven we prioriteit, welke producten gaan we hergebruiken, hoeveel materialen gaan we recyclen en welk afval wordt uiteindelijk verbrand? Ketenpartners gaan met elkaar in gesprek en leggen vast wat ze van elkaar kunnen verwachten. De rekenmeesters van het PBL checken de afspraken op CO2-reductie en het behalen van de 2030/2050 doelstellingen. En uiteraard vormen de Europese plannen de kaders en ambities
Net als bij het Klimaatakkoord, zitten bij een Grondstoffenakkoord meerdere ministeries aan tafel. Ik denk in ieder geval aan EZK, I&W en OCW. Maar ook aan BZK, BuZa en Defensie. Op deze manier wordt circulaire economie binnen meerdere ministeries een serieus onderwerp dat we jaarlijks terugzien op de departementale begrotingen.
BRBS Recycling heeft samen met de collega organisaties binnen ‘Grondstoffenpoort’ in een brief aan de formateur gepleit voor het Grondstoffenakkoord 2.0. Ik hoop dat het wordt overgenomen als volgende stap in het beleid voor een circulaire economie. De tijd is meer dan rijp om grondstoffen en energie gelijkwaardig te behandelen!
Marieke van der Werf
Voorzitter Recycling Forum
- Legal
Beleid
Attero steunt petitie tegen hogere belasting op restafval ‘Teken mee voor eerlijker afvalbeleid’
28 oktober 2025 Recycling- en afvalverwerkingsbedrijf Attero vraagt aandacht voor de petitie van vakbond FNV tegen de extreme verhoging van de belasting op de verwerking van restafval met 567 miljoen euro. De petitie, die inmiddels online staat op de website van FNV, wordt binnenkort aangeboden aan de Tweede Kamer.... lees meer
Wetgeving
Afvalstof of niet: voortgezet gebruik
23 september 2025 De vraag of een materiaal (nog) een afvalstof is, blijft de gemoederen bezighouden. Deze juridische vraag heeft grote praktische impact. Wanneer een materiaal geen afval (meer) is, zijn de afvalstofregels niet (meer) van toepassing. Recyclers krijgen vaker te maken met concullega’s die (ten onrechte... lees meer