We use cookies from third party services for marketing activities and to offer you a better experience. Read about how we use cookies and how you can control them by clicking "Privacy Preferences".

Privacy Preferences

When you visit any website, it may store or retrieve information through your browser, usually in the form of cookies. Since we respect your right to privacy, you can choose not to permit data collection from certain types of services. However, not allowing these services may impact your experience.

  • Privacy Policy
    When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.
    REQUIRED
  • Content Delivery Network
    These cookies enable the website to provide enhanced functionality and personalization. They may be set by us or by third party providers whose services we have added to our pages. If you do not allow these cookies then some or all of these services may not function properly.
    REQUIRED
  • Functional (Your preferences for this site)
    Functionality cookies allow websites to remember the user's site preferences and choices they make on the site including username, region, and language. This allows the website to provide personalized features like local news stories and weather if you share your location. They are anonymous and don't track browsing activity across other websites. Functionality cookies can include first party, third party, persistent or session cookies.
  • Statistics (Info on how we can get better)
    These cookies allow us to count visits and traffic sources so we can measure and improve the performance of our site. They help us to know which pages are the most and least popular and see how visitors move around the site, which helps us optimize your experience. All information these cookies collect is aggregated and therefore anonymous. If you do not allow these cookies we will not be able to use your data in this way.
  • Marketing (Advertisement Delivery Network)
    These cookies may be set through our site by our advertising partners. They may be used by those companies to build a profile of your interests and show you relevant adverts on other sites. They do not store directly personal information but are based on uniquely identifying your browser and internet device. If you do not allow these cookies, you will experience less targeted advertising.

Privacy policy

Nieuwe Europese richtlijn energieprestatie van gebouwen EPBD IV

dinsdag 14 januari 2025

In 2050 moeten alle gebouwen emissievrij zijn. Gebouweigenaren en -gebruikers moeten de komende jaren belangrijke beslissingen nemen om aan de nieuwe normen van de Energy Performance of Buildings Directive (EPBDrichtlijn) te voldoen.

Delen

De vierde versie van de EPBD-richtlijn (EPBD IV), gepubliceerd op 8 mei 2024, brengt ingrijpende veranderingen met zich mee, vooral op het gebied van renovatie en nieuwbouw. Deze richtlijn stelt minimumeisen aan energiestandaarden van utiliteitsgebouwen. Ook worden de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) gewijzigd naar de norm van de Zero Emission Building (ZEB). Onder de vorige versie van de EPBD gold de norm van BENG. Dit is opgenomen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Artikel 4.148 Bbl eist dat een bouwwerk bijna energieneutraal is. De energieprestatie wordt uitgewerkt in artikel 4.149 Bbl. De BENG-eisen bestaan uit drie onderdelen:
1. de maximale energiebehoefte in kWh per m2 gebruiksoppervlakte per jaar,
2. het maximale primair fossiel energiegebruik in kWh per m² gebruiksoppervlakte per jaar,
3. het minimum aandeel hernieuwbare energie in procenten van de totale energiebehoefte.

Hoge energieprestatie

EPBD IV wijzigt dit naar de nieuwe norm van Zero Emission Building (ZEB). De EPBD IV verstaat hieronder een gebouw met een zeer hoge energieprestatie dat geen of zeer weinig energie nodig heeft, ter plaatse geen koolstofemissies uit fossiele brandstoffen en nauwelijks operationele broeikasgasemissies genereert. Het gaat hierbij om het gebouwgebonden energiegebruik, oftewel de energie nodig voor verwarming, koeling, warmwater en ventilatie. Het gebruikersgebonden deel blijft buiten beschouwing. Dit wordt de standaard voor nieuwe publieke gebouwen vanaf 1 januari 2028. Voor alle andere nieuwe gebouwen geldt vanaf 1 januari 2030 dat zij geen emissies uit fossiele brandstoffen meer mogen uitstoten. Vanaf 2050 moeten alle bestaande gebouwen een emissievrij gebouw zijn. Voor gebouweigenaren vraagt dit derhalve om een strategische aanpak voor toekomstige renovaties en investeringen.

Energielabelsystematiek

Gebouweigenaren moeten voorbereid zijn op nieuwe energielabels, die de prestaties van hun gebouwen beoordelen. Dit kan invloed hebben op de waarde van het vastgoed en op huur- of verkoopprijzen. Er komt een gemeenschappelijk EU-sjabloon voor de energieprestatiecertificaten. Het doel hiervan is om burgers beter te informeren en verduurzamingsbeslissingen te vereenvoudigen. De labelklassen worden niet geharmoniseerd, maar hun betekenis verandert. De indeling van de klassen A tot en met G blijft gelijk. Energielabel A komt nu echter gelijk te staan aan een ZEB en energielabel G komt gelijk te staan aan de slechtst presterende vijftien procent van het nationale gebouwenbestand. Het is aan de lidstaten zelf om op basis hiervan de precieze indeling te maken. In Nederland verdwijnen alle bestaande A+ klassen vanaf 2030 bij de uitgifte van nieuwe energielabels (Kamerbrief 12 maart 2024 ‘Uitkomst EPBD onderhandelingen').

Minimumnormen voor energieprestaties

De EPBD IV bevat ook regels omtrent de renovatie van de slechtst presterende gebouwen door minimumnormen voor energieprestaties (MEPS). Het doel hiervan is om de slechtst presterende gebouwen uit te faseren. Gebouweigenaren moeten rekening houden met de renovatie van hun slechtst presterende gebouwen. Het is essentieel om deze veranderingen vroegtijdig te plannen om plotselinge (hoge) kosten te vermijden. Voor utiliteitsgebouwen geldt dat lidstaten in 2030 16%, en in 2033 26%, ten opzichte van 2020, van de slechtst presterende utiliteitsgebouwen moeten renoveren. De afgesproken ondergrens hierbij is dat ten minste 55% van de afname bereikt wordt door de renovatie van de 43% slechtst presterende woningen. De renovatieverplichting geldt niet voor woningeigenaren.

Inwerkingtreding en gevolgen

Volgens de EPBD-richtlijn moeten de wijzigingen uiterlijk op 29 mei 2026 geïmplementeerd zijn in nationale regelgeving. De wijziging van de BENG-eisen naar de ZEBnorm vindt waarschijnlijk via een wijziging van het Bbl plaats. De aanvullende eisen voor de energielabelsystematiek worden vermoedelijk opgenomen in afdeling 6.4 van het Bbl. Op basis van artikel 5.1, lid 2, sub a, van de Omgevingswet, in combinatie met paragraaf 2.3.2 van het Bbl, is voor veel technische bouwactiviteiten een omgevingsvergunning vereist. Artikel 7.9 van de Omgevingsregeling bepaalt dat bij een vergunningsaanvraag voor een bouwactiviteit gegevens over duurzaamheid, inclusief de energieprestatiecoëfficiënt (EPC), moeten worden aangeleverd. Voor initiatiefnemers van nieuwbouw is het daarom essentieel om rekening te houden met de ZEB-norm, die deel uitmaakt van de omgevingsvergunning voor technische bouwactiviteiten. De EPBD-richtlijn is met name gericht op gebouwen. Eisen ten aanzien van (gebruik van hernieuwbare) bouwstoffen en brekers hebben onvoldoende aandacht gekregen. De richtlijn lijkt daarmee geen directe impact te hebben op producenten van bouwstoffen en brekers. Indirect worden producenten en brekers wél geconfronteerd met de nieuwe eisen. Gebouweigenaren- en gebruikers dienen de 0-emissie doelen te realiseren en zij willen uiteindelijk enkel zaken doen met producenten en brekers, die een bijdrage leveren aan deze doelen.

Conclusie

De inwerkingtreding van de EPBD heeft gevolgen voor de eisen van zowel bestaande als nieuwe gebouwen. Nederland verwerkt deze eisen hoogstwaarschijnlijk in het Bbl. Gelet op de beoogde verduurzaming van zowel nieuwe als bestaande gebouwen, is het voor gebouweigenaren en -gebruikers van belang om de eisen van het EPBD IV omtrent de ZEBs en de renovatie van slechtst presterende gebouwen in acht te nemen. Gebouweigenaren die van plan zijn te investeren in renovatie, doen er goed aan om dit te doen vanuit de eindprestatie van het gebouw, oftewel de nul-emissie in 2050. Ook dient – op grond van de Omgevingsregeling – bij de aanvraag voor het bouwen van een nieuw bouwwerk rekening te worden gehouden met de ZEB-norm. Investeren in energie-efficiëntie bespaart zodoende toekomstige kosten.

Samee Sabur

  • Focus 2
  • Legal
Gerelateerde artikelen
Bouwafval
Herziene EVOA vanaf 2026

Grensoverschrijdend afvaltransport is onderworpen aan de regels van de Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen (EVOA). De oude EVOA uit 2006 is op 20 mei 2024 vervangen. In deze bijdrage sta ik...

Bouwstoffen
Niet-genormeerde stoffen in erkende kwaliteitsverklaring

De Omgevingswet heeft voor bouwstoffen, net als voor grond en baggerspecie, de milieuverklaring bodemkwaliteit geïntroduceerd. De milieuverklaring bodemkwaliteit (MVB) voor bouwstoffen wordt door de p...

Foto_Juridische_Bijdrage
Toezicht en handhaving onder de Omgevingswet: enkele wijzigingen

Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 doen zich ook veranderingen voor in het toezicht op en de handhaving van regels omtrent de fysieke leefomgeving. In dit artikel staat de a...

Wilbert van Eijk gezicht_web
Einde-afval: de producent bewijst, en dan?

In een circulaire economie worden afvalstoffen opnieuw gebruikt. Een belangrijk juridisch thema betreft de vraag wanneer een afvalstof het afvalstoffenkarakter heeft verloren. In dit artikel staat de ...

BRBS Recycling
Snellere vergunningverlening onder de Omgevingswet?

Een veelgehoorde verzuchting is dat het veel te lang duurt voordat de overheid een vergunning verleent. De Omgevingswet moet vergunningverlening sneller, efficiënter en beter maken. In dit artikel sta...

BRBS Recycling
Warmdraaien voor de Omgevingswet

Op 1 januari 2024 is het dan toch zover: de Omgevingswet treedt in werking. Dat betekent dat het nu toch écht tijd wordt om u op de hoogte te stellen van de nieuwe wet- en regelgeving die gaat gelden ...

BRBS Recycling
De evenredigheid van een (handhavings)besluit

“Pure willekeur!”, brieste een omwonende die na een lange procedure de vergunning van een nabijgelegen puinbreker in stand zag blijven. “De rechter heeft mijn belang gelukkig goed meegewogen!”, glimla...

Foto Jeanette_web
ZZS in afvalstoffen

Het onderwerp Zeer Zorgwekkende Stoffen (hierna: ZZS) in afvalstoffen blijft actueel. Nogmaals, ZZS zijn chemische stoffen die in producten zijn verwerkt, en als zorgwekkend voor mens en milieu moeten...

BRBS Recycling
De opslagduur van afvalstoffen onder de Omgevingswet

De inwerkingtreding van de Omgevingswet houdt de gemoederen al geruime tijd bezig. Meerdere malen is de inwerkingtreding uitgesteld; de gebruikers waren er nog niet klaar voor en ICT-systemen nog niet...

BRBS Recycling
Mobiel breken van bouw- en sloopafval onder de Omgevingswet

Zoals het er nu naar uitziet treedt de Omgevingswet op 1 januari 2023 in werking. Een goed moment om alvast eens stil te staan bij de wettelijke regels die gaan gelden voor het mobiel breken van bouw-...

BEwerken ONLINE
‘Niets is afval, tenzij...

Ruim een jaar geleden is in een kamerbrief aangekondigd dat het Landelijk afvalbeheerplan (LAP3) zal worden opgevolgd door een Circulair materialenplan (CMP1).

BEwerken ONLINE
Breken van puin onder de Omgevingswet

De Omgevingswet die -zoals het er nu naar uitziet- op 1 januari 2023 in werking treedt, vervangt 26 wetten waaronder de huidige Wet algemene bepalingen Omgevingsrecht (Wabo) en de Wet milieubeheer (Wm...

BRBS Recycling
Update Pilot brandverzekering

Een brand kan de passie wat ondernemers voor hun bedrijf voelen in één klap verwoesten. Het is één van de grootste nachtmerries voor ondernemers. 's Nachts wakker liggen van een eventuele brand of wak...

BEwerken ONLINE
CO2 reductie kan leiden tot financieel voordeel

Klimaattop, Circulaire Economie en CO2 reductieplannen, alles om onderwerpen als het klimaat en verduurzaming hoger op de agenda te krijgen en de leefomstandigheden op korte, maar vooral lange termijn...

BRBS Recycling
Flexibiliteit in de Omgevingswet: afwijken van milieuregels

Waarschijnlijk treeft op 1 juli 2022 de Omgevingswet dan toch echt in werking. Ook voor de afval- en recyclingbranche is de invoering van de Omgevingswet een niet te missen wijziging van het omgevings...

BRBS Recycling
Streven naar een pro actieve veilige omgeving

Eerder wijdden we in BEwerken al een artikel aan de theorie achter het SCL-certificaat, voorheen de veiligheidsladder. Maar wat brengt het SCL-certificaat voor bijvoorbeeld een puinbreker als KWS Juli...

BRBS Recycling
Omgevingswet biedt nieuwe mogelijkheden

BRBS Recycling interviewde Jan van den Broek, Senior Legal Counsel bij VNO-NCW en MKB-Nederland en adviseur omgevingsrecht over de Omgevingswet die op 1 juli 2022 van kracht moet worden. De wet is kla...

BRBS Recycling
Hoe hoog leg jij de lat?

Per 1 januari 2022 zijn bedrijven die de Governance code “veiligheid in de bouw” hebben ondertekend of werkzaamheden uitvoeren voor deze bedrijven, verplicht om gecertificeerd te zijn voor de veilighe...

BEwerken ONLINE
De weg naar een stevig Akkoord voor grondstoffen

Het Klimaatakkoord is aan revisie toe. Zeker na het verschijnen van het IPCC rapport, dat bevestigt wat we eigenlijk al wisten: het gaat totaal de verkeerde kant op met het klimaat. Om rampen te voork...

BEwerken ONLINE
ZZS tool voor leden van BRBS Recycling

Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) zijn mogelijk schadelijk voor gezondheid, ecosysteem of milieu. Deze verdienen daarom serieuze aandacht, ook in de afval- en recyclingfase. Voorkomen moet worden dat de...

Veiligheid.01
KIWA komt met Top 5 van uitdagingen recyclebranche Nu de klimaatdiscussie in volle hevigheid woedt, wordt duidelijk dat we een nieuw tijdperk ingaan. O...

Directie-Van-den-Noort-tachtig-jaar-jubileum
Brabantse afvalverwerker Van den Noort viert tachtigjarig bestaan Toen Kees van den Noort in 1944 begon met een handel in zand en grind, kon hij niet bevroeden dat hi...

Milieu Service Groep
Afvaldienstverlening Ter Horst Groep overgenomen door Milieu Service Groep Milieu Service Groep (MSG), het moederbedrijf van onder andere meer Milieu Service Nederland, neemt ...

Zonder_recyclingbedrijven
Zonder recyclingbedrijven, geen (circulaire) economie In een tijd waarin klimaatverandering en grondstoffenschaarste ons dwingen snel over te schakelen na...

Kantoor-houtbouw
Marktonderzoeksbureau Buildsight komt met monitor ‘biobased bouwen’ Marktonderzoeksbureau Buildsight heeft een monitor ontwikkeld om de toepassing van biobased producte...

Nieuwsbrief

* verplicht

Sponsored content

Partner content

Bouw- en sloopafval

Actualisatie Nationale Programma Circulaire Economie

In het jaar 2025 gaat er een actualisatie plaatsvinden van het Nationale Programma Circulaire Economie (NPCE). Dit is onderdeel van de tweejaarlijkse cyclus, waarbij in het voorjaar de Integrale CE rapportage (ICER) van het PBL wordt gepubliceerd en in het najaar de actualisatie van het NPCE naar de... lees meer

Papendal

Kwaliteitseisen in middelpunt tijdens Centraal Overleg op Papendal

Net vóór de zomervakantie kwamen de leden van BRBS Recycling bijeen voor het Centraal Overleg 2024. Evenals voorgaande jaren bestaat deze bijeenkomst uit het delen van kennis en informatie voor en door de branche. Met de Olympische Spelen in Parijs in het vooruitzicht werd het Centraal Overleg dit k... lees meer