We use cookies from third party services for marketing activities and to offer you a better experience. Read about how we use cookies and how you can control them by clicking "Privacy Preferences".

Privacy Preferences

When you visit any website, it may store or retrieve information through your browser, usually in the form of cookies. Since we respect your right to privacy, you can choose not to permit data collection from certain types of services. However, not allowing these services may impact your experience.

  • Privacy Policy
    When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.
    REQUIRED
  • Content Delivery Network
    These cookies enable the website to provide enhanced functionality and personalization. They may be set by us or by third party providers whose services we have added to our pages. If you do not allow these cookies then some or all of these services may not function properly.
    REQUIRED
  • Functional (Your preferences for this site)
    Functionality cookies allow websites to remember the user's site preferences and choices they make on the site including username, region, and language. This allows the website to provide personalized features like local news stories and weather if you share your location. They are anonymous and don't track browsing activity across other websites. Functionality cookies can include first party, third party, persistent or session cookies.
  • Statistics (Info on how we can get better)
    These cookies allow us to count visits and traffic sources so we can measure and improve the performance of our site. They help us to know which pages are the most and least popular and see how visitors move around the site, which helps us optimize your experience. All information these cookies collect is aggregated and therefore anonymous. If you do not allow these cookies we will not be able to use your data in this way.
  • Marketing (Advertisement Delivery Network)
    These cookies may be set through our site by our advertising partners. They may be used by those companies to build a profile of your interests and show you relevant adverts on other sites. They do not store directly personal information but are based on uniquely identifying your browser and internet device. If you do not allow these cookies, you will experience less targeted advertising.

Privacy policy

ZZS in afvalstoffen

donderdag 9 februari 2023

Het onderwerp Zeer Zorgwekkende Stoffen (hierna: ZZS) in afvalstoffen blijft actueel. Nogmaals, ZZS zijn chemische stoffen die in producten zijn verwerkt, en als zorgwekkend voor mens en milieu moeten worden gecategoriseerd. Het bekendste voorbeeld hiervan is PFAS/PFOA.

Delen

Het lijkt een goede zaak om te verbieden dat deze ZZS worden geproduceerd, dan wel in het milieu worden gebracht. Kamerlid Van Esch heeft dat geprobeerd met een motie van 4 oktober 2022. Deze motie is afgewezen, met het argument dat vaak een geschikt alternatief ontbreekt.

De komende decennia zullen ZZS in afvalstoffen dan ook voor problemen blijven zorgen bij afvalverwerking, en dus ook in een transitie van afvalstoffen naar grondstoffen.

Europese herkomst, NL stringente uitvoering

De inmiddels ongeveer 1.700 ZZS en nog eens 1.400 potentieel ZZS zijn in Nederland terug te vinden in lijsten, maar hebben hun herkomst in tal van Europese regelingen.

Denk aan de Indeling, Etikettering en Verpakking (CLP) Verordening en het daarin opgenomen GHS systeem voor de indeling, kenmerking en etikettering van chemische stoffen en preparaten. Ook de Persistente organische verontreinigende stof (POP) Verordening wijst schadelijke stoffen aan en tracht met name een eind te maken aan de vervaardiging, het in de handel brengen en het gebruik van opzettelijk vervaardigde POP's, schadelijke stoffen die niet in het milieu kunnen worden afgebroken, bioaccumuleren via de voedselketen en risico's opleveren voor de volksgezondheid en het milieu via de voedselketen.

Recent is een EC voorstel gedaan om de POP-Verordening te wijzigen. De aanwezigheid van POP's in afvalstoffen wordt nog meer beperkt door de toegelaten drempelwaarden te verlagen. De Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van Chemische stoffen (REACH) Verordening regelt de registratie van de productie en import van een chemische stof, en het veilige gebruik daarvan. REACH is van toepassing op alle chemische stoffen. Elke producent of importeur van een voorwerp dat een zeer zorgwekkende stof bevat, dient voldoende informatie te verstrekken om een veilig gebruik van dat voorwerp mogelijk te maken. Volgens REACH kunnen stoffen op een lijst worden gezet, hetgeen een verbod kan inhouden om deze stof in de handel te brengen of te gebruiken (behoudens minimale concentratie-grenswaarden, zoals 0,1 gewichtsprocent, wat ook meestal geldt voor ZZS).

Wat er ook zij van de productie van ZZS, de stoffen vormen vooral een ongewenst probleem voor afvalverwerkers. De ZZS bevinden zich immers in afgedankte producten en materialen, of te lozen afvalwater.

Het Nederlandse beleid ten aanzien van ZZS in afvalstoffen is eerst recent vormgegeven, en thans opgenomen in het Landelijk Afvalbeheer Plan (LAP) 3.

De kern van het beleid is de minimalisatie van ZZS. Echter de volgende problemen voor de afvalverwerkers dienen zich daarbij aan:

  • Welke ZZS zitten in welk afval?
  • Wat is de techniek om de ZZS te verwijderen?
  • Wat is minimalisatie, met andere woorden: wat is de norm?

Om te bepalen welke ZZS in welk afval zouden kunnen voorkomen, wordt tegenwoordig gebruik gemaakt van het SGS Intron-rapport en voor lozingen van afvalwater zijn de beleidsdocumenten 'Algemene Beoordelings-Methodiek' en het Handboek Immissietoets voorhanden. Afvalverwerkende bedrijven worden verzocht dan wel verplicht in het kader van vergunningaanvragen om het risico op aanwezigheid van ZZS in het te ontvangen afval op te geven. Overigens is het Mor , waarin is opgenomen welke informatie dient te worden verstrekt door een vergunningaanvrager-/houder, bij mijn weten hierop nog niet aangepast.

Het ZZS-beleid is niet alleen een loden last voor afvalverwerkende bedrijven, maar is ook een serieus knelpunt voor het streven naar een volledig circulaire economie.

Terwijl de productie en aanwezigheid van ZZS in het milieu nog is toegestaan, is het verbieden van ZZS in afvalstoffen, of het daaruit minimaliseren van ZZS, niet mogelijk. Dat leidt dus tot minder recycling. De primaire producent zou daarbij meer moeten doen om secundaire ontdoeners op de hoogte te brengen van de aanwezigheid van ZZS in het afval. Daartoe zal ook het Besluit melden bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen worden aangepast. Op 27 september 2022 is daartoe een internetconsultatie gestart.

Het 'minimalisatie-beleid' leidt verder tot grote onduidelijkheid. Tot waar moet worden geminimaliseerd worden? Het beleidsdoel met ‘verwaarloosbaar risiconiveau’ ontbreekt. In de uitvoeringspraktijk zorgt dit voor ‘verschillen in de uitvoering van het beleid, maar ook voor onduidelijkheid bij het bevoegd gezag, uitvoeringsorganisaties en het bedrijfsleven.’ Dat blijkt ook uit de evaluatie van het ZZS beleid.

Minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat heeft daarom aangekondigd met het Impulsprogramma chemische stoffen aan de gang te gaan. Ik hoop dat veel meer aandacht wordt besteed aan de uitvoerbaarheid van het beleid en de praktijk, en dat duidelijk wordt welke haalbare minimalisatie-eisen nodig zijn voor welke stoffen, in een bepaalde voorkeursvolgorde. Daar zou in het belang van de recycling vooralsnog de categorie potentiële ZZS duidelijk een lagere prioriteit moeten krijgen, uitzonderingen daargelaten.

Tot het moment dat deze zorgwekkende stoffen niet meer worden geproduceerd en geheel uit de keten zullen zijn verwijderd, dient een duidelijk speelveld te worden neergezet, waarbij de voordelen van recycling en een circulaire economie zwaarder zouden moeten wegen dan tot nu blijkt. Voor bedrijven geldt dat het in kaart brengen van mogelijke ZZS in de te accepteren en te verwerken afvalstoffen aandacht vereist en dat een goed A/V-beleid leidt tot een goedkeuring van een vergunning zonder nadere voorschriften op het gebied van ZZS. Dat bleek onder meer uit een uitspraak van 10 november 2021 , waarin de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State oordeelde dat via het A/V beleidsvergunningvoorschrift, is gewaarborgd dat binnen de inrichting op een zorgvuldige manier, in overeenstemming met de eisen van het LAP3, wordt opgegaan met afvalstoffen waar ZZS in kunnen voorkomen.

  • Dossier
  • Recycling
  • Grondstoffen
  • Afvalstoffen
  • Wetgeving
  • Dossiers
  • Legal
Gerelateerde artikelen
BRBS Recycling
De opslagduur van afvalstoffen onder de Omgevingswet

De inwerkingtreding van de Omgevingswet houdt de gemoederen al geruime tijd bezig. Meerdere malen is de inwerkingtreding uitgesteld; de gebruikers waren er nog niet klaar voor en ICT-systemen nog niet...

BEwerken ONLINE
‘Niets is afval, tenzij...

Ruim een jaar geleden is in een kamerbrief aangekondigd dat het Landelijk afvalbeheerplan (LAP3) zal worden opgevolgd door een Circulair materialenplan (CMP1).

BRBS Recycling
Flexibiliteit in de Omgevingswet: afwijken van milieuregels

Waarschijnlijk treeft op 1 juli 2022 de Omgevingswet dan toch echt in werking. Ook voor de afval- en recyclingbranche is de invoering van de Omgevingswet een niet te missen wijziging van het omgevings...

BEwerken ONLINE
Nieuwe versie AERIUS Calculator geeft hogere berekende stikstofdepositie aan

Vanaf 15 oktober 2020 moet de release van een nieuwe versie van AERIUS Calculator worden gebruikt om stikstofdepositieberekeningen uit te voeren, waarmee onder meer het effect van een industriële acti...

BRBS Recycling
Mobiel breken van bouw- en sloopafval onder de Omgevingswet

Zoals het er nu naar uitziet treedt de Omgevingswet op 1 januari 2023 in werking. Een goed moment om alvast eens stil te staan bij de wettelijke regels die gaan gelden voor het mobiel breken van bouw-...

BRBS Recycling
Update Pilot brandverzekering

Een brand kan de passie wat ondernemers voor hun bedrijf voelen in één klap verwoesten. Het is één van de grootste nachtmerries voor ondernemers. 's Nachts wakker liggen van een eventuele brand of wak...

BRBS Recycling
Hoe hoog leg jij de lat?

Per 1 januari 2022 zijn bedrijven die de Governance code “veiligheid in de bouw” hebben ondertekend of werkzaamheden uitvoeren voor deze bedrijven, verplicht om gecertificeerd te zijn voor de veilighe...

BEwerken ONLINE
Inventariseren Zeer Zorgwekkende Stoffen in afvalstoffen: wie is aan zet?

Veel bedrijven in de sloop- en recyclingsector worden de laatste tijd geconfronteerd met verzoeken van het bevoegd gezag om inzichtelijk te maken of, en zo ja, welke Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) in...

BRBS Recycling
Feitenonderzoek immobilisatie

Een immobilisaat is volgens het Landelijk afvalbeheerplan (LAP3) een “technologische ingreep waarbij de fysische en/of chemische eigenschappen van een afvalstof worden gewijzigd, zodanig dat de kans o...

BEwerken ONLINE
Breken van puin onder de Omgevingswet

De Omgevingswet die -zoals het er nu naar uitziet- op 1 januari 2023 in werking treedt, vervangt 26 wetten waaronder de huidige Wet algemene bepalingen Omgevingsrecht (Wabo) en de Wet milieubeheer (Wm...

BEwerken ONLINE
CO2 reductie kan leiden tot financieel voordeel

Klimaattop, Circulaire Economie en CO2 reductieplannen, alles om onderwerpen als het klimaat en verduurzaming hoger op de agenda te krijgen en de leefomstandigheden op korte, maar vooral lange termijn...

BRBS Recycling
Omgevingswet biedt nieuwe mogelijkheden

BRBS Recycling interviewde Jan van den Broek, Senior Legal Counsel bij VNO-NCW en MKB-Nederland en adviseur omgevingsrecht over de Omgevingswet die op 1 juli 2022 van kracht moet worden. De wet is kla...

BEwerken ONLINE
Brand is niet per definitie failliet

Branden bij bedrijven zijn helaas niet voor 100% uit te sluiten. Wel is het mogelijk de kans op brand aanzienlijk te verkleinen. Burghgraef van Tiel & Partners is gespecialiseerd in het beoordelen van...

BEwerken ONLINE
Financiële zekerheid: geest uit het verleden

De overheid wil de inwerkingtreding van de Omgevingswet aangrijpen voor een uitbreiding van het instrument financiële zekerheid. Het is de bedoeling dat het bevoegd gezag afvalverwerkende bedrijven ka...

BEwerken ONLINE
Een handhavingswaarschuwing en nu?

Nederland telt op dit moment 161 Natura 2000-gebieden. Ter voorkoming dat de natuur in ons land nog verder achteruitgaat, zijn er eind 2018 zo’n 400 extra maatregelen aangekondigd. Daartoe behoren ook...

TAG kaarten
Gemeenten kunnen helpen bij verantwoorde verwerking van teerhoudend asfalt

Er ligt nog circa 40 miljoen ton teerhoudend asfalt in het Nederlandse wegennetwerk. Om het kankerverwekkende teer conform rijksbeleid te vernietigen dient teerhoudend asfalt thermisch te worden gerei...

BEwerken ONLINE
Recypedia: Bijproduct

Een stof is afval of niet. Een bijproduct is geen afval.

BEwerken ONLINE
Einde afval voor recycling-granulaat, de stand van zaken

Al meer dan vijf jaar is er in Nederland officiële erkenning dat recycling granulaat geen afvalstof is maar een product. Voor producenten en afnemers lijkt dat inmiddels een gewone zaak, maar is dat o...

BEwerken ONLINE
Circulair bouwen met het Moederbestek

Dat we met circulariteit aan de slag moeten in de bouw, dat is wel duidelijk. Ambities vanuit de EU, de Nederlandse regering en het Betonakkoord kunnen echter alleen waargemaakt worden als we ook aan ...

BEwerken ONLINE
Vulstoffen

Vulstof is een fijn materiaal met korrels kleiner dan 63 μm. Vulstoffen worden gebruikt in beton en in asfalt, maar kennen ook toepassingen in vele andere industrieën (verf, kunststof, voeding, kerami...

Asfalteren_Almere_Roof2Road_small
CO2-arm beton voortaan standaard voor grote vastgoedontwikkelaars en bouwers Elf grote vastgoedontwikkelaars, bouwbedrijven en zogeheten techniek, bouw en infra-ondernemingen ga...

Bouwafval
Herziene EVOA vanaf 2026 Grensoverschrijdend afvaltransport is onderworpen aan de regels van de Europese Verordening Overbren...

Recyclingsymposium.02
Recyclingsymposium 2024: Ruimte voor de Circulaire Economie ‘Wie neemt de verantwoordelijkheid?!’ Is zowel de vraag als een oproep richting onze maatschappij en...

Prezero.02
Ondernemerschap cruciaal voor de circulaire economie “Als we praten over de circulaire economie dan praten we, gek genoeg, vooral over afvalbeleid en nie...

Circulair_Slopen
Bedrijfsleven slaat handen ineen voor een circulaire economie “Wat we nodig hebben, zijn heldere doelen, de vraag naar circulaire producten en materialen en een s...

Nieuwsbrief

* verplicht

Sponsored content

Partner content

Circulair_Slopen

Bedrijfsleven slaat handen ineen voor een circulaire economie

“Wat we nodig hebben, zijn heldere doelen, de vraag naar circulaire producten en materialen en een stabiel beleid. Dan is het voor ondernemers mogelijk om meer circulaire verdienmodellen te realiseren. Met ook voldoende financiële middelen om echt te innoveren. lees meer

Bouwafval

Herziene EVOA vanaf 2026

Grensoverschrijdend afvaltransport is onderworpen aan de regels van de Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen (EVOA). De oude EVOA uit 2006 is op 20 mei 2024 vervangen. In deze bijdrage sta ik stil bij een aantal belangrijke wijzigingen die stapsgewijs vanaf 2026 ingaan. lees meer