Toekomstig beton en baksteen hebben een negatieve CO2-footprint
dinsdag 27 juni 2023
De wereld van de bouwmaterialen staat aan de vooravond van een grote transitie: van één van de grootste mondiale uitstoters van CO2 gaan we naar een situatie waarin beton en baksteen netto CO2 gaan opslaan. Hiermee wordt duurzaam bouwen mogelijk.
De prijs van CO2-emissies
Om de Parijs-doelstellingen voor maximaal 1,5 graden opwarming te realiseren, is het streven naar emissiereductie niet voldoende en zal netto CO2 moeten worden verwijderd uit de atmosfeer. Beton en bakstenen zijn twee veelgebruikte bouwmaterialen met een hoge CO2-uitstoot. Beton is een mengsel van cement, zand, grind en water en is een van de meest gebruikte bouwmaterialen ter wereld, maar heeft ook één van de hoogste CO2-uitstoot getallen van alle bouwmaterialen. De productie van cement, een belangrijk onderdeel van beton, is verantwoordelijk voor ongeveer 8% van de wereldwijde CO2-uitstoot. Bij een CO2-prijs van 100 euro/ton vertegenwoordigt dit een waarde van circa 400 miljard euro per jaar!
Alternatieven voor traditioneel beton
Er zijn verschillende routes denkbaar voor het verlagen van de CO2-footprint van beton en stenen, wat uiteindelijk zelfs kan leiden tot een negatieve footprint. Hergebruik en recycling van materialen kan bijdragen aan een verlaging van de CO2-footprint, bijvoorbeeld door het gebruik van gerecycled beton, zoals dat kan worden verkregen uit sloopafval en restbeton. Daarnaast is het gebruik van geopolymeren een alternatief voor traditioneel Portland cement, dat verantwoordelijk is voor een groot deel van de CO2-uitstoot van de betonindustrie. Geopolymeerbeton wordt geproduceerd door middel van een chemische reactie tussen een bindmiddel en een vulmiddel. Het bindmiddel is meestal afkomstig van industriële bijproducten, zoals vliegas of slakken, die anders zouden worden gestort op stortplaatsen. Het vulmiddel kan bestaan uit materialen zoals zand, grind of gerecycled glas. Geopolymeer beton heeft een veel lagere CO2-uitstoot dan traditioneel beton omdat er geen cement nodig is tijdens de productie. Er wordt ook gewerkt aan de ontwikkeling van koolstof negatieve materialen, zoals beton dat CO2 opneemt en omzet in mineralen. Deze materialen verlagen niet alleen de CO2-uitstoot bij de productie van beton, maar halen zelfs netto CO2 uit de lucht. Er zijn een aantal routes in ontwikkeling die hier invulling aan geven. Cruciaal voor al deze routes is het gebruik van een relatief geconcentreerde stroom CO2. In het geval van “verdunde” CO2-stromen (met minder dan 10% CO2) zal met een slimme afvangtechnologie voor een hogere concentratie gezorgd moeten worden. Dat is zeker het geval wanneer CO2 uit de atmosfeer moet worden gewonnen. Zelfs hiervoor zijn op dit moment de eerste (semi-) commerciële installaties beschikbaar aan het komen.
Acceptatie van nieuwe bouwmaterialen
Een voorbeeld van een materiaal met een lage (en potentieel negatieve) CO2-footprint is Carbstone. Dit materiaal is in de afgelopen 10 jaar ontwikkeld door Vito (Vlaams onderzoeksinstituut) in samenwerking met Orbix (bouwmaterialenproducent). Carbstone is een cementvrij betonmengsel dat in plaats daarvan gebruikmaakt van industriële bijproducten, zoals vliegas en staalslakken, die anders zouden worden gestort als afval. Op dit moment wordt Carbstone op bescheiden schaal geproduceerd: de capaciteit bedraagt nu 15.000 ton/jaar, maar dit zou snel opgeschaald kunnen worden wanneer de markt goed in beweging komt. Momenteel is Carbstone nog een relatief nieuw materiaal in de bouwsector, en daarmee nog niet wijdverspreid in gebruik. Er zijn echter al enkele bouwprojecten die gebruikmaken van dit materiaal, zoals de bouw van een appartementencomplex in Kopenhagen. Dit materiaal lijkt ook voor renovaties een zeer bruikbaar materiaal. Het wordt nu bijvoorbeeld al gebruikt voor de renovatie van een kantoorgebouw in Mechelen.
- Breken
- Circulaire Economie
- Grondstoffen
- Afvalstoffen
- Innovaties
Heidelberg Materials heeft de intentie de Antoing-fabriek van haar Belgische dochteronderneming CBR te voorzien van een innovatieve hybride koolstofafvanginstallatie. Antoing is een ultramoderne cemen...
Actueel
Materiaalstromen in de bouw en infra
18 april 2023 In vervolg op het in januari 2020 verschenen rapport “Materiaalstromen, milieu-impact en energieverbruik in de woning- en utiliteitsbouw” is in 2022 aanvullend de GWW in kaart gebracht. De studie is uitgevoerd door EIB, Metabolic en SGS Search. Resultaat is een kwantitatieve schets van de materiaals... lees meer
Recycling
80 jaar Van den Noort – een familieportret
16 september 2024 Toen Kees van den Noort in 1944 begon met een handel in zand en grind kon hij niet bevroeden dat hij de daarmee de basis heeft gelegd voor een bedrijf dat in 2024 ongeveer honderd medewerkers heeft en waarbij zijn twee kleindochters Joyce en Babs en kleinzoon Cees aan het roer staan. Op donderdag 12... lees meer